رسانه‌های اجتماعی (SoMe) از چندین کانال آنلاین تشکیل شده است که با ارائۀ راه‌هایی برای تعامل، به اشتراک‌گذاری و همکاری به کاربران کمک می‌کند تا با یکدیگر گفتگو کرده و ارتباط برقرار کنند. این واقعیت که مردم وقت زیادی را در اینترنت می‌گذرانند، می‌تواند فرصتی برای افزایش حضور آنلاین کتابخانه‌ها با استفاده از رسانه‌های اجتماعی باشد.

اگرچه این کار به زمان زیادی نیاز دارد، اما ارزش سرمایه‌گذاری دارد تا از طریق آن بتوانید به صورت آنلاین کتابخانه را توسعه دهید و جامعۀ کتابخانه را به منابع شگفت‌انگیز و فضاهای امن موجود متصل کنید.

در مورد چشم و نقش ارتباطی آن و جایگاهی که در زبان بدن دارد، بسیار سخن گفته شده است. چشم‌ها می‌توانند احساسات متفاوتی همچون علاقه، محبت، تسلط، همدلی، خشم و غیره یا پیامهای ارتباطی زیادی را منتقل کنند. چشمها و لبها دو عضو اصلی ارتباطی در بدن هستند و نقش عمده ای در زبان بدن دارند. در حالت معمولی و بدون ماسک، لبها که هم وظیفه صحبت کردن را دارند و هم با حرکات مختلف خود احساسهای متفاوتی را بروز می دهند که از مهمترین آنها لبخند است، سهم اصلی برقراری ارتباطات انسانی را بر عهده دارند. اما در دوران بیماری همه گیر کوید 19 یا کرونا، که همه مجبور هستند ماسکی بر صورت داشته باشند، لبها زیر لفافی قرار می گیرند که کارآمدی حداکثری آنها به نصف تقلیل می یابد.

از زمان همه‌گیری ویروس کرونا در اواخر سال گذشته، کتابخانه‌‌های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه‌‌های عمومی ابتدا تعطیل و پس از چهار ماه طی سه مرحله بازگشایی شدند. این تعطیلات اجباری بی‌سابقه در کتابخانه‌‌های عمومی کتابداران و مسئولان نهاد کتابخانه‌‌ها را بر آن داشت تا از ظرفیت‌‌های فضای مجازی استفاده کنند و ارتباط خود را با اعضای کتابخانه‌‌ها حفظ کنند. بنابراین دست به کار شدند و با امکانات در دسترس تلفن‌‌های همراه، فعالیت‌‌های فرهنگی را به کانال‌‌های اپلیکیشن‌‌های بله و ایتا و صفحات اینستاگرام منتقل کردند.

نقش کتابخانه دانشگاهی در شرایط بحرانی و شیوع همه‌گیری‏ها در چارچوب خدمات پشتیبانی آموزشی و پژوهشی و اشاعه‏دهندگان اطلاعات در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بسیار حائز اهمیت است. کتابداران به دلیل دسترسی به اطلاعات و منابع معتبر به‌عنوان رابط و تسهیل‏گران در فرایند برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه نقش مهمی در اشاعه اطلاعات علمی دارند. این نقش در زمان بحران و شیوع همه‌گیری ها بسیار حیاتی‏تر می‏شود.

از اسفند ماه سال گذشته که همه‌‌گیری کرونا باعث تعطیلی بسیاری از کتابخانه‌ها و ایجاد محدودیت در ارائه خدمات آنها شد، نحوۀ مواجهه با این ویروس و ارائۀ خدمات به کاربران به پرسش اصلی بسیاری از کتابداران و تصمیم‌گیران تبدیل شد. یکی از ابزار‌هایی که در پاسخ به این پرسش می‌تواند به ما کمک کند این است که بدانیم کتابخانه‌ها در سایر کشور‌ها چگونه با این همه‌گیری مواجه شدند. از همین رو، مدتی پیش این پرسش را از استادم دکتر مریم صراف‌زاده پرسیدم که مدتی است در استرالیا هستند و ایشان زمینۀ ارتباط مرا با یکی از کتابداران ایرانی کتابخانه‌های عمومی استرالیای جنوبی آشنا کردند.