ژورنال کلاب گزارش فعالیتی جدید از کمیته پژوهش انجمن علمی کتابداری و اطلاع رسانی
مقدمه
کمیته پژوهش یکی از کمیتههای تعریف شده برای انجمن کتابداری و اطلاعرسانی ایران است که به دنبال ارتقاء جایگاه پژوهش در حوزۀ علم اطلاعات و دانششناسی و فراهم کردن زمینه انجام پژوهشهای مؤثر، هدفمند و کاربردی در این حوزه است. همچنین این کمیته به دنبال ایجاد ساختارهای لازم برای معرفی مستمر یافتههای مربوط به پژوهشهای حوزه علم اطلاعات و دانششناسی به جامعۀ علمی است
با آغاز به کار دوره ششم هیئت مدیره انجمن علمی کتابداری و اطلاعرسانی، کمیته پژوهش به دنبال عملیاتیکردن برنامههای جدید برای ارتقاء جایگاه پژوهش در رشته بود. از جمله این برنامهها، نشستهایی با عنوان «ژورنالکلاب» است. ژورنالکلاب، جلسهای است که به بررسی و نقد یک و یا مجموعهای از مقالههای منتشر شده در نشریات علمی میپردازد. این جلسات معمولا با حضور چند کارشناس و منتقد برگزار میشود. در این راستا، شیوهنامه اجرائی نشستهای ژورنالکلاب تهیه و به تصویب هیئت مدیره انجمن رسید. براساس شیوهنامه، نشستها بهصورت ماهانه و هر ماه به یک حوزه موضوعی اختصاص دارد. حوزههای موضوعی ژورنالکلاب توسط مسئول کمیتۀ پژوهش و با مشورت اعضاء و مشاوران انتخاب میشود. برای هر جلسه ژورنالکلاب، دو مقاله (یکی فارسی و یکی لاتین) انتخاب و گزینش هر دو مقاله توسط مدیر هر جلسه (که از متخصصان آن حوزه موضوعی است) و با مشورت اعضاء کمیته پژوهش صورت میپذیرد.
نحوه انتخاب موضوع، نحوه انتخاب مقاله، ویژگیهای مقالههای انتخاب شده، وظائف مدیر جلسه، نحوه برگزاری جلسهها، معیارها و بخشهای مورد ارزیابی در مقالهها و اطلاعرسانی محتوای نشستها از جمله موضوعاتی است که در شیوهنامه مورد توجه قرار گرفته است.
این نشستها از مردادماه 1395 آغاز شده و تاکنون هشت نشست در حوزههای موضوعی «رفتار اطلاعیابی، تعامل انسان با رایانه، سازماندهی اطلاعات، سواد اطلاعاتی، علمسنجی، مدیریت دانش، بازیابی اطلاعات، سازماندهی اطلاعات (2)» برگزار شده است.
لازم به ذکر است بعد از ارائه هر مقاله فارسی و انگلیسی، شرکتکنندگان فرم ارزیابی مقاله را که حاوی گویههای مختلفی برای ارزیابی ساختار مقاله است را تکمیل و نظر خود را در ارتباط با مقالات مطرح نمودند. فرم ارزیابی مقاله حاوی گویههای مختلفی است که اجزاء ساختاری مقاله را مورد ارزیابی قرار میدهد.
در ادامه خلاصهای از هشت نشست برگزارشده ژورنالکلاب اشاره میشود:
نشست اول
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه رفتار اطلاعیابی
اعضای پنل: دکتر محمد زرهساز (دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، محمود سنگری (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: 30 مردادماه 1395
گزارش مختصر:
محمود سنگری از اعضای کمیتۀ پژوهش و یکی از نویسندگان مقالۀ «بررسی رفتار اطلاعجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی در تدوین پایاننامه»[2] پرداخت. پس از آن نوبت به ارائۀ مقالۀ انگلیسی با عنوان ” Practical and scholarly implications of information behaviour research: a pilot study of research literature “[3] توسط دکتر زرهساز رسید. از جمله نکات مطرح شده در این جلسه، ضرورت توجه به توسعۀ نظری، عملیاتی و پژوهشی در پژوهشهای حوزۀ رفتار اطلاعیابی و بیان پیامدهای محتمل حاصل از نتائج به صورت جامع و با استفاده از الگوی معرفی شده است. همچنین نکات ارزندهای در رابطه با ساختار پژوهشی و نحوۀ نگارش یافتهها در مقالههای مورد بررسی مطرح شد.
نشست دوم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه تعامل انسان با رایانه
اعضای پنل: دکتر رضا رجبعلی بگلو (دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، زهرا ناصری (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: شنبه 27 شهریورماه 1395
گزارش مختصر
زهرا ناصری، دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه تهران، به ارائهای مختصر مقاله[4] خود پرداخت.
وی سخنان خود را با معرفی کارکردهای شبکههای اجتماعی و برچسبگذاری اجتماعی در سامانههایی همچون Library thing، Google Books و غیره آغاز کرد. سپس به طرح مسئله پژوهش خود و ضرورت بررسی امکانات و قابلیتهای نشانهگذاری در نرمافزارهای کتابخانه دیجیتال پرداخت. ناصری در ادامه، به معرفی رویکردهایی همچون فوکسونومیها اشاره کرد و با طرح جزئیات بیشتری درباره پژوهش انجام شده، مروری گذرا به نتایج بهدست آمده آن کرد.
در ادامه، مقاله دوم[5] با ارائه دکتر بگلو، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) معرفی شد. یافتههای پژوهش در قالب ۱۲ هسته دانش استخراج شده به تفکیک مطرح شد. این هستههای دانش عبارت بودند از: قابلیت نظام؛ طراحی رابط کاربر؛ وظیفه نظامHCI ؛ ارزیابی تعامل؛ پذیرش کاربر نسبت به فناوری؛ نظامهای شخصی شده؛ تحلیل رابط؛ سنجش و بهبود عملکرد؛ توسعه تعامل؛ واکنش انسان به فناوری؛ حالات چهره؛ و تعامل موثر.
نشست سوم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه سازماندهی اطلاعات (قواعد آر.دی.ای در جهان و ایران)
اعضای پنل: دکتر سعیده اکبری داریان (دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، علیرضا مظفری (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: شنبه 24 مهرماه 1395
گزارش مختصر
ابتدا مقاله علیرضا مظفری با عنوان «بررسی همخوانی استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای) در فهرست پیشینههای کتابشناختی پیایندها[6]» ارائه شد.
وی سخنان خود را با بیان دلایل انجام این پژوهش از جمله اهمیت پیایندها و جایگاه کتابخانه ملی در تولید و گسترش استانداردهای فهرستنویسی در سطح ملی آغاز کرد. سپس به طرح مسئله پژوهش خود و ضرورت توجه به پیشینههای فعلی کتابخانه ملی ایران پرداخت. وی در ادامه، به بیان یافتههای پژوهش و نتایج این پژوهش از جمله فقر محتوایی پیشینههای کتابخانه ملی و انطباق کم دادههای فعلی این پیشینهها با قواعد توصیف و دسترسی به منبع اشاره نمودند.
در ادامه، مقاله دوم با عنوان «غنیسازی دادههای میراثی سامانه كتابخانههای دانشگاه هیوستون با آر.دی.ای در مقیاس كلان» توسط دكتر سعیده اكبری داریان ارائه شد[7].
نویسندگان مقاله مذکور همچنین اظهار کردهاند که درحال حاضر مارک برای پشتیبانی دادههای آر.دی.ای. کفایت میکند. اما آر.دی.ای بهتنهایی برای ساخت معماری دادههای پیوندی کافی نیست.
دکتر اکبری داریان خاطر نشان کرد که علیرغم اینکه متخصصان کتابخانه ملی در حوزه آر.دی.ای. نیز گامهایی برداشتهاند اما بومیسازی و پیادهسازی آر.دی. ای طرحی است که به مشارکت متخصصان فراداده در کتابخانه ملی و خارج از آن، به برنامهریزی دقیق و قوی برای آموزش کتابداران به ویژه فهرستنویسان، سازگاری نرمافزار کتابخانه ملی برای غنیسازی دادههای موجود کتابخانه ملی با آر.دی.ای و ایجاد زیرساخت مناسب برای پشتیبانی کارکردهای آر.دی .ای و غیره نیاز دارد.
نشست چهارم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه سواد اطلاعاتی
اعضای پنل: دکتر مریم نظری (دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، دکتر محمد زرهساز (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: شنبه 29 آبانماه 1395
گزارش مختصر
مقاله اول با عنوان بررسی تأثیر قابلیتهای مهارتی بر شکلگیری رفتار راهنمایابی کاربران در فرایند اطلاعیابی از کتابخانه دیجیتال توسط دکتر محمد زرهساز عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ارائه شد[8].
دکتر زرهساز به مدل مفهومی پژوهش خود پرداخت و انگیزۀ خود از انجام این پژوهش را استقبال نکردن کاربران به ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی و مشکلات آنها در استفاده از نظامهای اطلاعاتی بااهمیتی همچون کتابخانههای دیجیتال عنوان کرد.
وی در پایان، مدل اطلاعیابی جدید خود را که بر مبنای مدل اطلاعیابی مارکیونینی و دروین و مفاهیمی همچون قابلیتهای مهارتی و روانشناختی، تعامل با منابع راهنما دارای سطوح تعاملی متفاوت، بافت و صفحههای رابط کاربر کتابخانه دیجیتال بنا شده بود، تشریح کرد.
در بخش دوم دکتر مریم نظری به ارائه و کالبدشکافی مقاله اخیرشان که برگرفته از رساله دکتری ایشان است – پرداخت[9].
این مقاله به بازمفهومسازی مفهوم نیاز اطلاعاتی و توانمندی «تبیین نیاز اطلاعاتی» در رشته جی آی اس و در محیطهای یادگیری الکترونیکی میپردازد. در این مقاله به طور مشخص نقش بافت و اهمیت فهم آن در درک واقعیت سواد اطلاعاتی برجسته شده است. این پژوهش که روشی جدید برای پژوهیدن واقعیت سواد اطلاعاتی در بافت رشتههای تحصیلی و محیطهای آموزشی الکترونیکی ارائه میدهد با روش موردپژوهی اکتشافی انجام شده است.
نشست پنجم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه علمسنجی
اعضای پنل: دکتر سعید اسدی (دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، الهه حسینی (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: 4 دیماه 1395
گزارش مختصر
در پنجمین نشست ژورنالکلاب، الهه حسینی مقالهای را با عنوان «مطالعه تعاملات میانرشتهاي حوزه سایبرنتیک»[10] و سعید اسدی، مقاله انگلیسی «چالشهای دوگانگیهایی که در علمسنجی و شاخصهای آن وجود دارد »[11]را بررسی کردند.
حسینی درباره تاثیر انجام این پژوهش توضیح داد: در واقع آشکار ساختن این ساختار فکری به ما کمک میکند که از روندهای پژوهش و وضعیت کنونی حوزه سایبرنتیک آگاه شویم و با تحلیلی که از این وضعیت داریم، آینده را پیشبینی کنیم و به طور کلی ارزیابی و مدیریت این حوزه را در دست بگیریم.
در ادامه دکتر اسدی بیان کرد که مقاله چالشهای دوگانگیهای علمسنجی، یک گزارش وضعیت موجود است. چنانچه از عنوان مقاله برمیآید نویسندگان فنون و روشهای کتابسنجی را از بعد حرفهای و نقش اجتماعی آنها مورد بررسی قرار دادهاند. نویسندگان در این مقاله، فهرستی از چالشها و دوگانگیهای موجود در حوزه علمسنجی را ارائه میدهند که میتوان به دو گروه تقسیم نمود: ابهامات و دوگانگیهای مربوط به دادهها؛ و ابهامات و دوگانگیهای مربوط به شاخصها.
نشست ششم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه مدیریت دانش
اعضای پنل: دکتر سمیه سادات آخشیک (دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، دکتر حمیدرضا خدمتگزار (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: 2 بهمنماه 1395
گزارش مختصر
در بخش اول این نشست دکتر حمیدرضا خدمتگزار، پژوهشگر حوزه مدیریت فناوری اطلاعات به ارائه مقاله[12] خود پرداخت.
وی بیان کرد: بر اساس مساله شناسایی شده در عملکرد ورود و خروج پرسنل در محیط سازمانی کارکنان شهرداری یزد، ساختاری شامل بخشهای جمعآوری داده، مخزن داده و دانش، سیستم مدیریت ورود و خروج مبتنی بر عوامل فرآیند، منطق و دانش پردازش، و رابط های کاربردی که به منظور مساله مورد بحث طراحی شده بود، تشریح شد. سپس روش اعتباریابی این ساختار که طراحی و پیادهسازی یک سیستم مدیریت دانش از روش نمونه اولیه بود معرفی شد. در انتها نیز نتایج عینی بکارگیری این سیستم مدیریت دانش در محیط سازمان مورد بحث قرار گرفت.
در بخش دوم نشست، دکتر سمیه سادات آخشیک به بررسی مقالهای انگلیسی در رابطه با معیارهای ارزیابی پروژههای مدیریت دانش پرداخت.[13]
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی، اصلیترین اهداف مدیریت دانش که توسط نویسندگان این مقاله بیان شده است، بهبود عملکرد سازمانی در راستای دستیابی به اهداف آن و کسب سودمندی تجاری و حفظ مزیت رقابتی از مهمترین دستاوردهای مدیریت دانش برای سازمانها است.
او در ادامه، به موفقیت مدیریت دانش در یک سازمان پرداخت که عملکرد مناسب آن سازمان را بههمراه دارد. زمانی این عملکرد مناسب حاصل میشود که داراییهای دانشی سازمان بتوانند کارایی و اثربخشی آن را بهبود ببخشند. پژوهشگران مقاله مورد بررسی دستکم چهار بعد برای سنجش میزان موفقیت پروژههای مدیریت دانش قائل شدهاند: تأثیر مثبت بر ۱- فرایندهای تجاری، ۲- استراتژیهای مدیریت دانش، ۳- پشتیبانی رهبری/مدیریت و ۴- محتوای دانش.
نشست هفتم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه بازیابی اطلاعات
اعضای پنل: دکتر سودابه نوذری
محل نشست: تالار سخن پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)
زمان نشست: 8 اسفندماه 1395
گزارش مختصر
در این نشست دکتر سودابه نوذری استادیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، درباره مقاله «کاربرد شبکه معنایی در بازیابی شعر»[14] و توضیح درباره کار گستردهتر در همین زمین یعنی رساله خود، پرداخت.
وی در مقدمه سخنان خود بیان کرد: فکر بازنمون دیوان حافظ با هدف کسب درک کلی از آن را با زنده یاد، دکتر عباس حری در میان گذاشتم که مورد استقبال ایشان قرار گرفت. قصد من نمایهسازی صرف نبود بلکه به برقراری ارتباط میان اطلاعات موجود در آنها فکر میکردم.
بخش دیگری از سخنرانی وی به شیوه انجام پژوهش اختصاص داشت. نخست پربسامدترین تفاسیر شعر حافظ بر اساس پژوهشی استنادی تعیین شد و شش تفسیر برای استخراح معنای ابیات از این طریق انتخاب شد. پس از استخراج معانی هر بیت از این ۲۵۰ غزل در هر شش تفسیرو بر اساس وجود حداقل دو اشتراک، معنا انتخاب میشد؛ در نهایت بین ۱ تا ۳ معنی به هر بیت تعلق گرفت. حاصل، ۳۱۹۱ معنی (شامل ۲۱۸۵ پنهان و ۱۰۰۶ پیدا) و تشکیل ۸ مفهوم اصلی، ۲۷ مقوله، ۲۶ زیرمقوله و ۳۵۸ واحد بود. مفاهیم اصلی به ترتیب عاشقانهها، عارفانهها، اخلاقیات و نکتهها، رند و زاهد و ریا، باده، تلمیحات، شعر حافظ، و تقدیر بود. دو شبکه براساس معانی پیدا و پنهان ترسیم شد و واژه “رند” گره اصلی و مرکز این شبکه قرار گرفت.
دکتر نوذری نمونهای را برای تبیین بازیابی در این شبکه بیان کرد و درباره ۲۱ رابطه شکل یافته، در این شبکه توضیحاتی داد.
نشست هشتم
عنوان نشست: رویکردهای پژوهشی در حوزه سازماندهی اطلاعات (2)
اعضای پنل: دکتر محسن حاجیزینالعابدینی(دبیر نشست و ارائهدهنده مقاله انگلیسی)، دکتر مهدی خادمیان (ارائهدهنده مقاله فارسی)
محل نشست: اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
زمان نشست: شنبه 31 تیرماه 1396
گزارش مختصر
ابتدا دکتر مهدی خادمیان مقاله[15] خود را ارائه کرد. بخش دوم نشست نیز به ارائه مقاله انگلیسی[16] توسط دکتر محسن حاجیزینالعابدینی اختصاص داشت.
دکتر خادمیان بیان کرد: با پیدایش فناوریهای وب ۲، امکان سازماندهی اطلاعات به صورت مشارکتی و اشتراکی فراهم شد. برای مثال برچسبگذاری اجتماعی و موضوعدهی جمعی کاربران بدون صرف هزینه امکانپذیر شد. بنابراین، جایگزینی فوکسونومیها با واژگان مهار شده مورد توجه قرار گرفت.
وی در ادامه گفت: در این پژوهش میزان مطابقت، امکان جایگزینی و تکمیل برچسبهای اجتماعی با سرعنوانهای موضوعی کتابخانه کنگره در سه حوزه علوم طبیعی، اجتماعی و انسانی بررسی شده است. با توجه به اینکه میزان مطابقت دقیق و تقریبی در سه حوزه ۴۳ درصد و از ملاک تعیین شده برای جایگزینی که ۹۰ درصد است کمتر بوده، پس امکان جایگزینی برچسبهای اجتماعی لايبرري ثينگ با سرعنوانهای موضوعی كتابخانه كنگره وجود ندارد و تکمیل تأیید میشود.
در ادامه زینالعابدینی به ارائه مقاله دوم پرداخت و اظهار داشت: مقاله حاضر با هدف مقایسه وضعیت دادهها در الگوهای مفهومی دادهای و عملکرد آنها در محیط وب معنایی تهیه شده است.
زینالعابدینی ادامه داد: در این مقاله، از بین الگوهای مفهومی مختلفی که وجود دارد، چهار الگوی دادهای مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفتهاند. ۴ الگوی دادهای عبارت بودند از: 1) ملزومات کارکردی پیشینههای کتابشناختی (اف آر بی آر)[17] 2) اف آر بی آر شیء گرا (اف آر بی آر او او)[18] 3) چارچوب کتابشناختی (بیب فریم([19] 4) الگوی دادهای اروپا (ای دی ام([20]
وی تصریح کرد: آنگونهکه از نتایج پژوهش بر میآید، الگوهای مدنظر بهتنهایی و با مقدارهای متفاوتی توانایی پرداختن به مسائل معنایی را دارند اما نمیتوان انتظار میانکنشپذیری صد در صدی در حوزه معنایابی را از آنها داشت.
- دکترای علم اطلاعات و دانششناسی، دبیر کمیته پژوهش., research@ilisa.ir
2. منصوریان، یزدان، سنگری، محمود. (۱۳۹۴). بررسی رفتار اطلاعجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی در تدوین پایاننامه. تعامل انسان و اطلاعات. ۲(۲): ۱-۷.
3. Koh, K., Rubenstein, E., and White, K. 2015. Practical and scholarly implications of information behaviour research: a pilot study of research literature. Information Research, V. 20 NO, 4.
4. ناصری، زهرا، نوروزی، علیرضا و مریم ناخدا. ۱۳۹۵. بررسی رابط کاربر کتابخانههای دیجیتالی خارج از کشور از نظر ویژگیها و قابلیتهای مبتنی بر نشانهگذاری اجتماعی برای استفاده در کتابخانههای دیجیتالی ایران. پژوهشنامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، ۳۱(۴): ۹۱۱-۹۳۰.
5. SHIAU, WEN-LUNG; YAN, CHANG-MING;KUO Koh, CHEN-CHAO. 2016. The Intellectual Structure of Human Computer Interaction Research.Journal of Information Science & Engineering. May, Vol. 32 Issue 3. pp:703-730.
6. مظفری، علیرضا؛حاجی زین العابدینی، محسن؛ پازوکی، فاطمه. زودآیند. بررسی همخوانی استاندارد توصیف و دسترسی به منبع آر دی اِی درفهرست پیشینههای کتابشناختی پیایندها. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات.
7. Annie Wu, Richard Guajardo & Stephanie Rodriguez (2016). Large-Scale RDA Enrichment of Legacy Data at the University of Houston System Libraries, Cataloging & Classification Quarterly, 54:3, 159-178, DOI: 0.1080/01639374.2016.1138419
8. زره ساز، محمد، فتاحی، رحمت الله، صنعت جو، اعظم. ۱۳۹۴. بررسی تاثیر قابلیت های مهارتی بر شکل گیری رفتار راهنمایابی کاربران در فرایند اطلاع یابی از کتابخانه دیجیتال. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. ۳۱ (۱): ۵۹ – ۸۳
9. Nazari, M.2016 .Actuality of determining information need in GIS: a context-to-concept approach, Library and Information Science. Research, 38, 2: 133-147.
10. حسینی، الهه؛ برادر، رؤیا (زودآیند). مطالعه تعاملات میان رشته اي حوزه سایبرنتیک. مطالعـات ملـی کتابـداري و سازماندهی اطلاعات
[11]. Leydesdorff, L., Wouters, P. & Bornmann, L. 2016. Professional and citizen bibliometrics: complementarities and ambivalences in the development and use of indicators—a state-of-the-art report. Scientometrics, 109, 3: 2129-2150.
12. خدمتگزار، حمیدرضا (۱۳۹۴). بررسی نقش اینترنت اشیا در سیستمهای مدیریت دانش. مدیریت فناوری اطلاعات، ۳(۷)، ۵۵۳-۵۷۲.
13. Jennex, M. E., S. Smolnik and D. Croasdell. 2016. The Search For Knowledge Management Success. In 49th Hawaii International Conference On System Sciences (HICSS) 2016, 4202-4211. DOI: 10,1109/HICSS.2016.521
14. نوذری، سودابه (۱۳۹۴). کاربرد شبکه معنایی در بازیابی شعر. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. ۳۱ (۱): ۱۲۵ – ۱۴۶.
15. خادمیان، مهدی؛ کوکبی، مرتضی؛ عصاره، فریده (زودآیند). بررسی میزان مطابقت و امکان جایگزینی یا تکمیل سرعنوان هایموضوعی کتابخانه کنگره با برچسبهاي اجتماعی لایبرریثینگ در حوزه هایعلوم انسانی، علوم اجتماعی و علوم طبیعی. مطالعات ملی کتابداریو سازماندهی اطلاعات
16. Zapounidou, Sofia, Sfakakis, Michalis and Papatheodorou, Christos (2016). Representing and integrating bibliographic information into the SemanticWeb: A comparison of four conceptual models, Journal of Information Science, pp: 1–29, DOI: 10.1177/0165551516650410
17. Functional Requirements for Bibliographic Records (FRBR)
18. FRBR Object-Oriented (FRBRoo)
19. Bibliographic Framework (BIBFRAME)
20. Europeana Data Model (EDM)