گزارش فعالیت‌های انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران (شاخه خراسان)1395

انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران (شاخه خراسان) همچون سال‌های گذشته تلاش‌هایی را در راستای خدمت به حرفه و پویاسازی فضای علمی و حرفه‌ای انجام داده است. انجمن شاخه خراسان در سال 1395 نیز با وجود مشکلات مالی موفق شد عملکرد نسبتاً موفقی به شرح زیر داشته باشد. از همه اعضای عضو هیئت مدیره شاخه خراسان و همکاران دیگری که با علاقمندی و جدیت با انجمن همکاری داشته اند

 به‌ویژه سرکار خانم دکتر عباسی ریاست ارجمند کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد، سرکار خانم هراتیان، مسئول آموزش این کتابخانه، سرکار خانم مستقیمی، مسئول کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، آقای محمد نعیم آبادی، خانم ها نرگس ملکوتی، بهار قادری، نهال جلیلی و نجمه رحیمی و نیز همه آنهایی در مراسم گوناگون و کارگاه‌های آموزشی شاخه خراسان شرکت کردند صمیمانه سپاسگزاری می‌شود. این امیدواری وجود دارد که کاستی‌ها و مشکلات مرتبط با فعالیت‌های انجمن شاخه خراسان نیز با همت همگانی برطرف شود.

دکتر رحمت الله فتاحی[1]

شهربانو صادقی گورجی[2]

سیدعباس مرجانی[3]

عطیه باغستانی تجلی[4]

فعالیت‌های کمیته آموزش

کمیته آموزش انجمن شاخه خراسان با هدف پرداختن به نیازهای آموزشی جامعه علمی و حرفه‌ای رشته، فعالیت رسمی دوره چهارم خود را از آذرماه سال 94 آغاز کرد. این کمیته با نیازسنجی از جامعه مخاطب خود به برنامه‌ریزی پرداخت. مهمترین فعالیت‌های این کمیته عبارت است از:

• ارسال ایمیل به استادان گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی به منظور دعوت به همکاری در برنامه‌ریزی کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی؛
• تدوین دو برنامه شش ماهه اول و دوم سال 95؛
• مذاکره مجدد با کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد برای تمدید تفاهم‌نامه برای برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در محل سالن کارگاه‌های آموزشی این کتابخانه؛
• مذاکره مجدد با مرکز آموزش آستان قدس رضوی برای تمدید تفاهم‌نامه برای برگزاری برخی کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی؛
• تهیه بروشور، پوستر و تبلیغات در فضاهای مجازی مختلف برای اعلان عمومی.

با توجه به اینکه هدف اصلی کمیته آموزش برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌هایی است که موجب دانش‌افزایی و افزایش مهارت‌های حرفه‌ای دانشجویان و کتابداران باشد، کارگاه‌های برگزار شده این کمیته به شرح زیر است:

 

کارگاه‌های آموزشی برگزار شده انجمن شاخه خراسان در سال 1395

تعداد شرکت کنندگان	مدرس	مدت	تاریخ	عنوان کارگاه	ردیف
16	دکتر زهره عباسی	2 ساعت	چهارشنبه 17 آذر 95	آشنایی با نحوه نمایه سازی مجلات در پایگاه های بین المللی	1
43	دکتر رحمت الله فتاحی	4 ساعت	پنجشنبه 26 فروردین 95	برنامه‌ریزی و توسعه خدمات تخصصی و شخصی سازی شده	2
36	دکتر مجتبی کفاشان	4 ساعت	یکشنبه 10 مرداد 95	بررسی کارکردهای شناختی مغز در فرآیند اشتراک دانش در سازمانها	3
35	دکتر محمد زره ساز	4 ساعت	سه شنبه 22 تیر 95	پرتکل بلند اندیشی در پژوهش‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی	4
38	دکتر رهام قلیچی	4 ساعت	پنجشنبه 11 شهریورماه  95	آشنایی با الگوی تجزیه و تحلیل محیطی SWOT	5
25	نجمه رحیمی	4 ساعت	چهارشنبه 30 تیر 95	نرم افزار ساخت ارائه‌های جذاب و منحصر به فرد Focusky	6
10	مهدی زاهدی نوقابی	4 ساعت	پنجشنبه 27 آبان 95	با رعایت چه نکاتی پروپوزال مناسبی بنویسیم؟	7
20	مهدی زاهدی نوقابی	4 ساعت	چهارشنبه 13 مرداد 95	با رعایت چه نکاتی پروپوزال مناسبی بنویسیم؟	8
23	دکتر مجتبی نامور فرگی	4 ساعت	دوشنبه 28 تیر 95	کارگاه تخصصی ترجمه	9
28	دکتر مجتبی نامور فرگی	4 ساعت	یکشنبه 7 آذر	کارگاه تخصصی ترجمه	10
14	شهلا سلمانیان	4 ساعت	یکشنبه 3 مرداد 95	آموزش کار با نرم افزار مدیریت مراجع مندلی (Mendeley)	11
16	راهله السادات نقیبیان	4 ساعت	چهارشنبه 6 مرداد 95	اینفوگرافیک، روشی خلاقانه برای مدیریت مطالب	12
38	دکتر رحمت الله فتاحی	4 ساعت	پنجشنبه 6 خرداد 95	مهارتهای سخنرانی و فن ارائه مطلب در همایشها	13
22	زهره عدالتیان	2 ساعت	چهارشنبه 5 خرداد 95	آیین نگارش و ویراستاری مقاله‌های فارسی: تاثیر ویراستاری بر فرآیند پذیرش مقالات علمی	14
35	دکتر رجبعلی بگلو دکتر سمیه سادات آخشیک	4 ساعت	پنجشنبه 23 اردیبهشت 95	کارگاه آموزشی تحلیل محتوا با نرم افزار MaxQDA	15
28	نرگس اورعی طاهرا ریگی	4 ساعت	شنبه 7 اسفند 1395	کارگاه آموزشی تحلیل داده های کیفی با استفاده از نرم افزار MAXQDA	16
47	دکتر مسعود گوهری منش	10 ساعت	پنجشنبه ۲۷ آبان (شروع)	کارگاه پایان‌نامه‌نویسی از عنوان تا دفاع	17
12	دکتر محسن نوکاریزی	20 ساعت	یکشنبه 9 آبان (شروع)	آمار با تأکید بر رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS	18

همانطور که در جدول فوق آمده است در مجموع تاکنون 486 نفر در سال 1395 در کارگاه‌ها حضور یافتند. لازم به ذکر است که 1 کارگاه نیز لغو شد. (کارگاه “کاربرد داده کاوی در خوشه بندی اعضای کتابخانه” به علت مشکل هماهنگی محل برگزاری).

در گزارش سال 94 کمیته آموزش، برخی از مشکلات بر سر راه فعالیت‌های کمیته آموزش به‌شرح زیر وجود داشت:

• سازماندهی ضعیف عضویت در انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی (ثبت‌نام و کنترل)؛
• مشکلات مربوط به پرداخت الکترونیکی؛
• نداشتن فضای مناسب برای تشکیل جلسات کمیته آموزش؛
• نداشتن فضای مناسب به‌عنوان دفتر انجمن و خط تلفن ثابت برای تماس با شرکت‌کنندگان، اطلاع‌رسانی مناسب و قرار دادن آرشیو برنامه‌های کمیته آموزش؛
• محدودیت بودجه؛
• نیروی انسانی محدود.

در سال 95 به منظور بهبود عملکرد این کمیته، راهکارهای زیر برای برخی از مسائل مطرح شده فوق در نظر گرفته شد:

• با توجه به این‌که کارگاه‌ها برای اعضای انجمن دارای تخفیف است، از ابتدای سال 95 ساماندهی عضویت در دستور کار انجمن قرار گرفت. لذا موفق شدیم طرح تخفیف را براساس کد ملی اعضاء در سامانه پرداخت خودکار فعال کنیم؛
• به منظور رفع مشکل پرداخت الکترونیکی و با توجه به محدودیت‌های موجود با یکی از دانشجویان دکترای دانشگاه فردوسی مشهد قراردادی بسته شد تا از سامانه پرداخت الکترونیکی آنها در ازای کسر درصد استفاده شود؛
• به منظور داشتن آرشیوی منسجم از دوره‌های برگزار شده و فایل صوتی و تصویری این دوره‌ها، با مرکز آموزش‌های الکترونیکی دانشگاه فردوسی مشهد مذاکره شد که سیستم ضبط در کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد راه‌اندازی و آماده فعالیت باشد. امید است در سال 96 بتوان آرشیو مناسبی از دوره‌ها ایجاد کرد.‌

با این وجود برخی مسائل دیگر هنوز به قوت خود باقیست:

• نداشتن فضای مناسب برای تشکیل جلسات کمیته آموزش؛
• نداشتن فضای مناسب به عنوان دفتر انجمن و خط تلفن ثابت برای تماس با شرکت کنندگان
• محدودیت بودجه؛
• نیروی انسانی محدود؛

 قطعا فعالیت های کمیته آموزش فضای بسیار مناسبی برای شناساندن توانمندیهای حرفه مندان ما خواهد بود و تنها نقطه نظرات ارزشمند دلسوزان این حرفه می تواند چراغ راه پر فراز و نشیب پیشرفتهای آتی باشد.

 فعالیت‌های کمیته انتشارات

• مذاکره و تصمیم‌گیری در باره واگذاری نشریه شناسه به انجمن مرکزی به دلیل آنکه 4 نفر از دست اندرکاران اصلی این نشریه در مشهد نبودند (به تهران منتقل شده بودند) و بنابراین، مناسب‌تر دیده شد که مسئولیت نشریه همچنان با آنان باشد.
• طراحی و چاپ بیش از 10 عنوان پوستر برای همایش‌ها، کارگاه‌ها و سایر فعالیت‌های انجمن؛
• طراحی و چاپ بروشور جدید معرفی انجمن کتابداری و اطلاع‎رسانی ایران شاخه خراسان برای توزیع میان دانشجویان و کتابداران جدید؛
• تکثیر و توزیع بروشور “معرفی انجمن شاخه خراسان” و بروشور “راهها و راهکارهای موفقیت” میان دانشجویان ورودی 1395 رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد؛
• اطلاع‎رسانی برای انتشار شماره‌های جدید نشریه الکترونیکی شناسه؛
• انتشار شماره نهم نشریه الکترونیکی شناسه با موضوع “ویژه‎نامه خواندن” در قالب قرارداد و با همکاری نهاد کتابخانه‎های عمومی
• برگزاری مسابقه ترویج خواندن با همکاری نهاد کتابخانه‎های عمومی
• این نشریه اکنون با مدیریت انجمن کل در تهران و همکاری گروه زیادی از اهل حرفه و به شکل یک مجله ارزشمند و با مقالات فاخر منتشر می شود.

  فعالیت‌های کمیته همایش ­ها و روابط عمومی انجمن کتابداری

1. برگزاری دومین “عصرانه کتابداران خراسان”. دومین برنامه عصرانه کتابداران با حضور 60 نفر دانشجویان و اساتید در تاریخ 4/3/95 از ساعت 16 تا 22 شب در منطقه خوش آب و هوای شاندیز برگزار شد. کتابداران در این جلسه صمیمی علاوه بر گفتگوهای دوستانه به ذکر خاطرات شیرین حرفه‌ای و تحصیلی خود پرداختند. در پایان هم از میهمانان با عصرانه‌ای مختصر پذیرایی شد؛
2. برگزاری مجمع عمومی و همایش “راه‌ها و رویکردهای خلاقیت و موفقیت در حرفه”. در تاریخ 9 خرداد 1395 مجمع عمومی و همایش همایش راه‌ها و رویکردهای خلاقیت و موفقیت در حرفه برگزار شد. در این همایش ابتدا، رئیس انجمن شاخه خراسان به ارائه گزارشی از فعالیت‌ها و برنامه‌های انجمن ارائه دادند. سپس سرکار خانم احمدی رئیس کتابخانه به زیستن، آقای حسین حیدری مدیر شرکت یابش و در انتها سرکار خانم عابدی مسئول کانون فرهنگی تبلیغی مقر کتاب مشهد در این همایش به ایراد سخنرانی و فعالیت‌های فرهنگی خود پرداختند. علاوه بر همایش، نمایشگاهی از فعالیت‌های برخی مؤسسه‌های فرهنگی در خارج از سالن همایش برپا شد که مورد استقبال شرکت‌کنندگان واقع گردید. در پایان نیز از برخی کتابداران و فعالان عرصه کتاب و کتابداری تقدیر به عمل آمد. شرکت کنندگان به این همایش بیش از 300 نفر بودند؛
3. برگزاری همایش “کارآفرینی و خودتوانمندسازی کتابداران”. این همایش در تاریخ 26 آبان از ساعت 9 تا 12 در سالن آمفی تئاتر دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. این همایش با سخنرانی سرکار خانم دکتر مریم نظری از متخصصان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و آقای یاسر آسمان دره، دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر مسئول نشریه ره­آورد مدیریت و با حضور تقریبی 250 نفر از علاقمندان حرفه و رشته برگزار شد؛
4. برگزاری کارگاه خودتوانمندسازی کتابداران توسط سرکار خانم دکتر مریم نظری با همکاری انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران(شاخه خراسان) در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی. این کارگاه با حضور کتابداران کتابخانه آستان قدس رضوی در محل اتاق آموزش این سازمان در تاریخ 25/8/95 به مدت سه ساعت و از ساعت 9 تا 12 برگزار شد؛
5. برگزاری سخنرانی علمی “مدیریت ناب”. این سخنرانی در محل کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد و با حضور حدود 30 نفر از مدیران و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد و برخی از کتابخانه‌ سایر سازمانها در تاریخ 6/9/95 از ساعت 12 تا 14 برگزار شد. سخنران این جلسه آقای هادی زمانی، دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه اصفهان بود. در پایان از دو اثر آقای زمانی رونمایی شد و تعدادی از کتابها پس از امضای نویسنده به شرکت کنندگان اهدا شد؛
6. برگزاری سخنرانی علمی “مدیریت ناب”. با توجه به جدید بودن موضوع سخنرانی، متصدیان کتابخانه قلم نیز تقاضای برگزاری سخنرانی علمی را در محل کتابخانه قلم داشتند. بنابراین، تعدادی از مدیران، کتابداران و علاقه‌مندان که جمعاً 40 نفر بودند در این مراسم شرکت داشتند. این سخنرانی در تاریخ 6/9/95 از ساعت 18 تا 20 در سالن کنفرانس کتابخانه قلم مشهد برگزار گردید؛
7. برگزاری سخنرانی علمی “واکاوی شخصیت دکتر اسدالله آزاد از منظر آراء آرتور شوپنهاور”. در این جلسه آقایان دکتر فتاحی و دکتر کفاشان از اساتید محترم دانشگاه فردوسی مشهد که سخنرانان کلیدی جلسه بودند، درباره شخصیت دکتر آزاد سخنرانی کردند. همچنین خانواده مرحوم دکتر آزاد که میهمانان و مدعوین ویژه سخنرانی بودند با اعطای هدیه قدردانی شد. شایان ذکر است در بین برنامه دو کلیپ که توسط دانشجویان تهیه شد بود پخش شد.
8. پیگیری و برگزاری جلسه با آقای پژمانفر رئیس کمسیون مجلس شورای اسلامی برای چالش‌های پیش روی کتابداری ایران ایران. این جلسه با حضور آقایان دکتر فتاحی، دکتر محمود سالاری، آقای محمد مشایخی از کتابخانه آستان قدس رضوی، حقیرالسادات به نمایندگی از نهاد کتابخانه‌های عمومی خراسان و آقای مرجانی از آستان قدس رضوی در دفتر آقای پژمان فر برگزار شد. در این جلسه بر سه موضوع تاکید شد، اشتغال کتابداران، احیای پست کتابداری در مدارس و تهیه پیش‌نویس طرح برون‌رفت از کم خوانی در ایران؛
9. تشکیل کارگروه تدوین طرح “برون‌رفت از کم خوانی در ایران”. این کارگروه 4 جلسه کاری داشته است. جلسه اول در اتاق شورای دانشکده علوم تربیتی دانشگاه فردوسی مشهد و بقیه جلسه‌ها در دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع) برگزار شد. هدف از تشکیل این جلسه پیگیری و تدوین طرح برون‌رفت از کم خوانی در ایران بود که در نهایت این طرح به همراه نقشه اینفوگرافی آن تهیه و به گروه بحث کتابداری ایران نیز ارسال شد تا نواقص احتمالی آن توسط کتابداران و کارشناسان مرتفع گردد؛
10. تشکیل کمپین احیای پست کتابدار از طریق کانال تلگرام و ارسال محتوا به صورت روزانه؛
11. برگزاری 17 جلسه توسط اعضای هیات مدیره انجمن و تهیه 17 صورتجلسه؛
12. تهیه گزارش سال 1394
13. نامه نگاری با معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد برای برگزاری جلسه مشترک. این پیگیری‌ها منجر به برگزاری دو جلسه با معاون فرهنگی شهرداری مشهد و رئیس فرهنگسرای بهشت مشهد شد که قرار شد جلسه با معاونت تنظیم شود که تغییرات مدیریتی در شهرداری مشهد این ملاقات را به تعویق انداخت؛
14. تهیه گزارش مالی و ارسال آن به انجمن خیرین کتابخانه ساز برای جذب حمایتهای مالی انجمن خیرین؛
15. هماهنگی و اطلاع‌رسانی همایش‌ها و نشست‌های انجمن به وسیله ارسال پیامک، گروه بحث، نصب پوستر و ارسال دعوت‌نامه رسمی برای میهمانان و شرکت کنندگان؛
16. پیگیری و مکاتبه با سازمان کتابخانه ­ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی برای تصویر برداری از همایش‌های برگزار شده از سوی انجمن؛
17. شرکت در جلسات اتاق فکر اداره کل نهاد کتابخانه‌های عمومی خراسان؛
18. تلاش برای بهبود ساختار و بالا بردن سطح كيفي اطلاعات وب‌سايت انجمن شاخه خراسان. پيروي از يك ساختار يكپارچه و منظم جهت صفحات كميته‌هاي مختلف انجمن و ارائه خدمات مطلوب‌تر به جامعه علمی و حرفه‌ای رشته. این وب‌سایت، بستر اطلاع‌رسانی دربارۀ همایش‌ها و کارگاه‌های انجمن شاخه خراسان بوده و متن گزارش‌ها و خبرهای مرتبط با حرفه در خراسان را در دسترس علاقمندان قرار می‌دهد.