فراخوان و متن مسابقه
فراخوان مسابقه فیلم های یک دقیقه ای «یک کتاب سرنوشت ساز» در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۹۴ در دو گروه تلگرام مربوط به مدرسه تابستانی خواندن اعلام شد و مهلت ارسال نیز دوشنبه ۲۳ شهریور ماه اعلام شد. حتما در میان دوستان، آشنایان، خانواده و یا اعضای کتابخانه فردی را می‌شناسید که با خواندن یک کتاب، به مطالعه علاقه‌مند شده است و پس از آن کتاب را زمین نگذاشته است. شما کتابدار عزیز، می‌توانید دوربین گوشی خود را روشن کنید و از فرد بخواهید این کتاب سرنوشت‌ساز را معرفی کند و از آن یک موبایلوگراف تهیه کنید. این فیلم‌های یک دقیقه‌ای در مسابقه‌ای با موضوع «یک دقیقه با یک کتاب سرنوشت‌ساز» با هم رقابت می‌کنند و به بهترین آنها جایزه‌ای تعلق می‌گیرد. همچنین قرار است بهترین‌های این رقابت در نشست کتابخوانی با موضوع ترویج خواندن پخش شود.
محدودیت‌ها:
فیلم‌ها حتماً ۱ دقیقه (۵±۶۰ثانیه) باشند./ حتما کتابی معرفی شود که فرد را کتابخوان کرده است./ در حین معرفی جلد کتاب هم در مقابل دوربین باشد. / عنوان و نویسنده کتاب هم فراموش نشود./ معرفی کنندگان می‌توانند ایستاده، نشسته، در حین راه رفتن یا سرکار، پشت فرمان و … باشند./ محل معرفی می‌تواند کتابخانه، مغازه، خانه، مکان‌های عمومی و … باشد./ معرفی کننده می‌تواند کودک، بزرگسال، پیر یا جوان ، زن یا مرد باشد./ استفاده از جلوه‌های بصری یا تکنیکهای خاص مانعی ندارد.
شیوه ارسال آثار:
آثار خود را همراه با تکمیل فرم پیوست به آدرس ایمیل مسابقه ارسال بفرمایید.
فرم پیوست:
نام و نام خانوادگی:/ کد ملی: / استان:/ کتابخانه یا محل خدمت:/ تاریخ فیلمبرداری:/ عنوان کتاب معرفی شده:/ نویسنده کتاب معرفی شده:/ معرفی‌کننده کتاب:/ سن معرفی‌کننده: / محل معرفی (لوکیشن):
آثار دریافت شده
پس از اتمام زمان اعلام شده، ۵۸ اثر به دبیرخانه مسابقه ارسال شد که توسط کمیته داوری مورد ارزیابی قرار گرفت. در میان این آثار ۱۶ فیلم فاقد استانداردهای اولیه همانند رعایت زمان بندی و کیفیت فنی برای شرکت در مسابقه بود.
داوری
برای ارزیابی فیلم‌های دریافت شده فرم داوری با پنج شاخص رقابتی و دو شاخص حداقلی طراحی شد. بر این اساس فیلم‌هایی که زمان‌بندی را رعایت کرده بودند و کیفیت‌فنی حداقلی را داشتند به مرحله داوری راه یافتند. در این مرحله ۱۶ فیلم از دایره رقابت کنار گذاشته شدند.
شاخص | ارزش ها |
زمان‌بندی | ۰ یا ۱ |
کیفیت فنی | ۰ یا ۱ |
شیوه روایت داستان | ۱-۲-۳ |
انتقال پیام | ۱-۲-۳ |
ذکر دلیل اثر گذار بودن | ۱-۲-۳ |
خلاقیت در ارایه | ۱-۲-۳ |
تکنیکهای افکت برای انتقال بیشتر پیام | ۱-۲-۳ |
داوری توسط کارشناسان روابط عمومی، که بر مقوله فیلم تسلط داشتند صورت گرف. هر فیلم در هر یک از شاخص‌های پنج‌گانه نمره ۱، ۲ و ۳ را دریافت می‌کرد. بدین ترتیب حداقل یک فیلم ۵ نمره وحداکثر می‌توانست ۱۵ نمره کسب کند. فیلم‌هایی که بالای ۱۰ نمره (حداقل ۶۵ درصد نمره) را کسب کرده بودند،برگزیده شدند. بر این اساس تعداد ۷ فیلم برگزیده شدند.
آثار برگزیده
۱) همه کتابهای من ساخته اسماعیل دهکردی بابایی؛ شهرکرد/ عنوان کتاب: هنر داستان‌نویسی/ نویسنده: ابراهیم یونسی
۲) هلن کلر ساخته فایزه کوهساریان؛ کتابخانه مرکزی سمنان/ عنوان کتاب: هلن کلر/ نویسنده: استوارن و پارلی/ معرفی‌کننده: مرجان صبوری ۲۹ساله
۳) خواب کوتاه ساخته الهام شهدادنژاد؛ کتابخانه فاطمه الزهرا (س) کرمان شهرستان رودبارجنوب/ عنوان کتاب: داستان راستان/ نویسنده: استاد شهید مرتضی مطهری/ معرفی کننده: عضو کتابخانه/ محل معرفی: خانه
۴) قوانین خوشبختی ساخته مرضیه باقری؛ کتابخانه شهید توکلی فولادشهر اصفهان/ عنوان کتاب:قوانین خوشبختی در جاذبه ی عشق و ایمان/ نویسنده:محمد اصلیان/ معرفی کننده: خواهر عزیزم حدیث باقری ۲۳ ساله / محل ارایه: پارک نزدیک منزل
۵) اشک و لبخند ساخته زهره آقایی؛ کتابخانه علامه امینی قم/ عنوان کتاب: اشک و لبخند/ نویسنده: جبران خلیل جبران/ معرفی کننده: فاطمه غلامی بهمن/ سن معرفی کننده: ۱۹/ محل معرفی: بخش کودک و نوجوان کتابخانه علامه امینی
۶) تنهایی من و کتاب ساخته فریبا رضایی قره باغ؛ کتابخانه مرکزی ارومیه/ عنوان کتاب : جین ایر/ نویسنده : شارلوت برونته/ معرفی کننده کتاب:فریبارضاقره باغ/ راوی : قره باغ/ سن معرفی کننده : ۳۸ سال / محل معرفی : بخش مرجع کتابخانه مرکزی ارومیه
۷) گرگ بی‌خبر سرنوشت‌ساز ساخته زهرا کریم‌خانی؛ کتابخانه قایم ارومیه/ نام کتاب : گرگ بی خبر/ نویسنده: طاهره نیازمند/ معرفی کننده کتاب : فاطمه پناهی آزاد/ سن معرفی کننده : ۱۰/ محل معرفی : کتابخانه قایم
همچنین گفتگویی با این برگزیدگان انجام شد که در ادامه آن را می خوانید:
۱- گفتگو با آقای اسماعیل دهکردی بابایی: ابتدا از آقای دهکردی بابایی خواستیم خاطره‌ای کوتاه از مدرسه تابستانی خواندن برای ما بیان کنند. ایشان با اشاره به این نکته که زمان زیادی از برگزاری این دوره (مدرسه تابستانی خواندن) گذشته است، فرمودند:”حافظه خیلی یاری نمی‌کند. اما باید بگویم که اتفاقاتی که افتاد، سراسر خاطره بود. در کل برنامه‌ای با این کیفیتِ بسیار عالی که نهاد برگزار کرد، قطعاً در ذهن ماندگار می‌شود”. ایشان درباره فیلم‌های یک‌دقیقه‌ای و خاطره‌هایی که به این اتفاق مرتبط بود افزود: ”ما با چند تن از دوستان اتاقی مشترک داشتیم که بحث‌های ما با یکدیگر بیشتر درباره کتاب و کتابخوانی و طرح‌های مشابه بود. اتفاقات زیادی هم در آن اتاق می‌افتاد. به یاد دارم که میزانسن و طرح فیلم یک‌دقیقه‌ای را در همان اتاق و در همان فضا، با کمک دوستان تهیه کردیم. حتی ما چند نفر تا به امروز ارتباطمان را با دوستانی که در یک اتاق بودیم حفظ کردیم.” وی همچنین در رابطه با بخش معرفی کتاب اشاره کرد: “در آن روزها با دوستان تا نیمه‌های شب باهم بحث‌هایی در این زمینه داشتیم. تکالیفی ارایه می‌شد و ما باید انجام می‌دادیم که سراسر خاطره بود و البته کسانی که مسیول اجرا بودند، ازجمله آقای عابدی، آقای آهنگر و آقای محبوب، الگوی کاری خوبی بودند. این دوستان، خستگی‌ناپذیر نشان می‌دادند و تا پاسی از شب مشغول انجام کار بودند”.
وی در پاسخ به این پرسش که “ارزیابی شما از مدرسه تابستانی خواندن چطور بود؟ بیان کرد: ” به خاطر چند ویژگی این برنامه به نظرم خیلی عالی بود: نخست اینکه مباحثی که در مدرسه تابستانی خواندن مطرح شد سرفصل‌هایش ورای آن چیزی بود که در کتابخانه‌ها اتفاق می‌افتد به این معنی که چیز جدیدی را عنوان کرد که یک کتابدار می‌تواند در کتابخانه آن کارها را انجام دهد دلیل دوم اینکه از بهترین اساتید برای این برنامه دعوت کرده بودند و درنهایت به نظر من در شیوه اجرا جزییات را هم مدنظر قرار داده بودند، درواقع برنامه ارزیابی اولیه داشت و نوع کارگاه‌ها و اساتیدی که حضور داشتند و برنامه اجرا می‌کردند همه نکات مثبتی است که درباره مدرسه تابستانی خواندن می‌توان عنوان کرد”
ایشان در توضیح شیوه شکل‌گیری ایده فیلم به ارسال ۷ فیلم یک‌دقیقه‌ای برای مدرسه تابستانی خواندن اشاره کردند گفتند که “برای معرفی کتاب از زاویه‌های مختلف به موضوع نگاه شد و از سیستم Over Shoulder (فیلمبرداری از روی شانه) برای فیملبردای استفاده کردیم. بنا بود در فیلم یک‌دقیقه‌ای کتابی معرفی شود که در زندگی شخص اثرگذار باشد و سعی شده بود فیلم متفاوتی را ارایه دهیم به‌گونه‌ای که چهره شخص معرفی کننده در تصویر نبود و نمایی از کتاب انتخاب‌شده به تصویر کشیده شد و درواقع فردی کتاب را معرفی می‌کند و اثرگذاری که این کتاب روی او داشته را به اطلاع مخاطب می‌رساند”.
در ادامه از آقای دهکردی سوال کردیم که برای ساختن یک فیلم اثرگذار باید به سراغ چه سوژه‌هایی برویم؟ ایشان به اثرگذار بودن فیلم اشاره کردند و ادامه دادند “مردم باید اثرگذار بودن کتاب را روی فرد به چشم ببینند. باید در فیلم توضیح داده شود که کتاب از چه بخش‌هایی تشکیل‌شده و ناشر آن کیست و درباره خود کتاب توضیحاتی ارایه شود ایشان دراین‌باره بر چند نکته تأکید داشتند نخست اینکه اگر بخواهیم فیلم موردنظر اثرگذار باشد باید کتاب روی کسی که آن را معرفی می‌کند اثرگذاری خودش را انجام داده باشد تا او تجربه شخصی خود را از این اثرگذاری منتقل کند” ازنظر ایشان معرفی کتاب به‌تنهایی می‌تواند در جلب‌توجه مردم به مطالعه موثر باشد اما درصد تأثیر آن بستگی به میزان تأثیر کتاب بر روی فرد معرفی کننده دارد و آن را مصداق این ضرب‌المثل معروف که “سخنی که از دل برآید لاجرم بر دل نشیند” دانستند. دومین نکته‌ای که ایشان برای اثرگذاری کتاب تأکید داشتند استفاده از افراد سلبریتی یا افراد معروف برای معرفی کتاب بود ایشان بر این باورند که”در هر بحث فرهنگی ما باید به سراغ افراد مشهور برویم، هرچقدر افراد مشهور و معروف آن کار را تبلیغ کنند اثرگذاری آن‌هم بالا می‌رود هم‌اکنون چنین فعالیت‌هایی برای آثاری مانند کتاب دریاچه‌های در حال انقراض و چند اثر دیگر صورت می‌گیرد. به اعتقاد آقای دهکردی “افراد شاخص در زندگی نوجوانان و جوانان و به‌طورکلی مردم اثرگذار هستند و استفاده از آنان، به‌عنوان الگوهایی برای جوانان و نوجوانان، در معرفی کتاب و سوق دادن مردم به سمت کتابخوانی می‌تواند راه موثری باشد”. از دید ایشان نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، تأثیرگذاری فیلم‌ها، استفاده از تبلیغات شاد با ریتم تند و توجه به چگونگی معرفی کتاب و خوب معرفی شدن آن است. ایشان به‌طور مثال کیفیت تصویری بالا را یکی از راه‌های خوب معرفی کردن کتاب دانستند.
آقای دهکردی در پاسخ به این سوال که چه‌کارهایی می‌توان برای ترویج خواندن انجام داد، گفتند: “مسیله خواندن مسیله تک‌بُعدی نیست، این مسیله چندبُعدی است، همه‌گیر بودنش خیلی موثر است و وظیفه یک شخص یک فرد یا یک سازمان نیست درواقع همه عناصری که تأثیرگذار هستند باید کمک کنند. ما باید به ترویج خواندن، فراسازمانی نگاه کنیم آموزش‌وپرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد و مردم همه باید خودشان را در این موضوع درگیر بدانند. برای هدفمند کردن کارها باید برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت تعریف کرد و تعیین کرد که در هر مرحله‌ای می‌خواهیم به چه هدفی دست یابیم و اینکه برای این موضوع افق بلندمدت داشته باشیم”. ایشان به بنیادی بودن نقش خانواده و مدرسه اشاره کردند و معتقد بودند اگر کتابخوانی در خانواده و مدرسه جا بیفتد تا آخر عمر همراه شخص خواهد بود اما هر چه ترویج خواندن در سنین بالاتر آغاز شود، با مشکل بر خواهیم خورد. آقای دهکردی همچنین به تسهیل در دسترسی کتابهای خوب را اشاره کردند و فرمودند “ما می‌توانیم از هنرهایی مانند فیلم، تیاتر، پویانمایی و… برای شناساندن کتابهای خوب استفاده کنیم تا کتاب هم مانند سایر ملزومات زندگی امری ضروری قلمداد شود و امری تشویقی نباشد و همیشه همراه ما باشد”.
در پایان نیز آقای دهکردی، کتابداران را یکی از مهم‌ترین ترویج‌دهندگان کتاب دانستند و گفتند:”اگر کتابداران بتوانند ذایقه مخاطب را شناسایی کنند و با توجه به ذایقه مخاطب کتاب مناسب باسلیقه مراجعه‌کننده معرفی کنند کمک بزرگی به ترویج کتاب خواهد شد و اینکه ما بتوانیم توانایی مشاور بودن کتابداران را افزایش دهیم”.
فیلم ایشان را می‌توانید از پیوند زیر ببینید
۲- گفتگو باخانم مرضیه باقری: خانم باقری از نیت زیارت امام رضا (ع) به‌عنوان انگیزه شرکت در مسابقه بزرگ‌ترین خاطره خود یادکردند و گفتند: “بزرگ‌ترین خاطره‌ای که دارم مربوط می‌شود به اولین نیتی که برای شرکت در مسابقه فیلم یک‌دقیقه‌ای کردم و آن زیارت امام رضا بود. اولش سلام دادم به امام والسلام علیک یا موسی‌الرضا را گفتم و مدارک را ارسال کردم”. ایشان در ادامه ارزیابی خود را از عملکرد مدرسه تابستانی خواندن، خیلی خوب بیان کردند و از زحمات همکاران (آقای عابدی، آقای آهنگر، آقای محبوب و..) و از هماهنگی خوب آنها باوجود تعداد زیاد مهمانان و همچنین از برگزاری کلاس‌های بسیار مفید و پربار قدردانی کردند. خانم باقری درباره چگونگی شکل‌گیری ایده فیلم در ذهنشان این‌گونه توضیح دادند: “خواهرم تعدادی کتاب‌خوانده بودند، از ایشان خواستم تا آنها را معرفی کنند و من روی آن موسیقی گذاشتم. کتابی که خواهرم معرفی کردند کتابی است که همه خانواده آن را خوانده‌ایم و با آن خاطره داریم. این کتاب نوشته آقای محمد اصلیان است. ایشان با برادرم در دانشگاه یزد همخوابگاهی بودند. باوجود سن کمی که آقای اصیلیان داشتند، درک ایشان از مسایل به‌قدری بالا بود که وقتی برادرم با ایشان آشنا شدند و کتاب ایشان را به خانه ما آوردند همه ما این کتاب را خواندیم و لذت بردیم. اسم کتاب هم قوانین خوشبختی با عنوان فرعی در پرتو عشق الهی است. محتوای کتاب آن‌قدر جالب بود که وقتی من از وجود این مسابقه آگاه شدم، گمان کردم حیف است که این کتاب معرفی نشود”.
ایشان درباره محتوای کتاب توضیح بیشتری دادند “در این کتاب ۱۲ قانون معرفی‌شده که از طریق این ۱۲ قانون انسان می‌تواند در سایه‌سار عشق الهی خوشبخت باشد، هم ادبی است هم عرفانی و هم شعر در آن دارد و خیلی هم روان است” از ایشان نظرشان را در مورد اینکه برای ساختن یک فیلم تأثیرگذار در حوزه خواندن باید به سراغ چه سوژه‌هایی بریم سوال کردیم؟ ایشان به مدتی قبل از فراخوان مسابقه اشاره کردند و ادامه دادند “چند ماه پیش نامه‌ای آمده بود با این موضوع که سوژه‌های کتابخانه‌ای که می‌توان با آن فیلم تبلیغاتی ساخت را معرفی کنید. من سوژه‌ها را نوشتم و برای کارشناس امور کتابخانه فرستادم. تقریباً ۱۵ ایده بود از کسانی که در کتابخانه حضور داشتند و کسانی که حتی با سختی خودشان را به کتابخانه می‌رساندند و کتاب می‌خوانند. برای نمونه آقایی در کتابخانه ما عضو است که دو بچه معلول دارند و خودشان هم کارگر هستند و بااین‌وجود می‌آیند و کتاب‌هایی که در رابطه بازندگی امام حسین وجود دارد را می‌خوانند. ایشان همیشه مراجعه می‌کنند. به‌هرحال قرار شد سوژه‌ها و ایده‌هایی را که مورد تأیید کارشناس امور کتابخانه‌ها قرارگرفته را برای نهاد ارسال نمایند. در ادامه خانم باقری به ترویج خواندن پرداختند و آن را مسیله‌ای چندبعدی قلم داد کردند و افزودند ” من فکر می‌کنم از جنبه‌های مختلف می‌شود به این مسیله پرداخت. به نظر من تأثیرگذارترین کاری که برای ترویج خواندن می‌توان انجام داد این است که یک برنامه‌ریزی فرهنگی در بخش‌های مختلف انجام شود مثلاً همین فیلم‌سازی ایده‌ای است که شاید خیلی‌ها را برای خواندن و مطالعه ترغیب کند.
ایشان معرفی کتاب با صدای یک کتابدار (یا شخص دیگر) در محیط کتابخانه که در پس‌زمینه‌اش موسیقی آرام و بی‌کلام استفاده‌شده است را یکی از برنامه‌های ترغیبی معرفی کرد که می‌تواند باعث علاقه‌مندی مراجعه‌کنندگان به کتاب شود. همچنین، به استفاده از بازی‌های کودکانه به همراه خواندن کتاب به‌منظور سوق دادن کودکان به خواندن اشاره داشتند و درنهایت معتقد بودند که برای محقق شدن این برنامه‌ها نیاز به برنامه‌ریزی خوبی است. در ادامه خانم باقری شناسایی درست نیاز بزرگسالان را مطرح کردند و گفتند: “شناسایی نیازهای بزرگسالان نیز مهم است اگر نیازشان را درست بشناسیم و بدانیم که در زندگی چه مشکلی دارند، کتاب خواندن می‌تواند باعث آرامش آنها شود و استرس‌ها را از میان ببرد و حتی برای مشکلات راهکار ارایه دهد”. ایشان صحبت خود را این‌گونه پایان دادند “من فکر می‌کنم برای ترویج خواندن کسی که می‌خواهد مروج خواندن باشد در وهله اول خودش باید یک کتابخوان و علاقه‌مند به کتاب و کتابخوانی باشد و در وهله دوم به این اعتقاد داشته باشد که خواندن کتاب می‌تواند بسیاری از مشکلات افراد را حل کند و این اعتقاد به حل مشکل به‌وسیله کتاب می‌تواند افراد را به سمت کتاب خواندن و مطالعه سوق دهد یعنی اعتقاد آن مروج کتاب خیلی می‌تواند تأثیرگذار باشد”.
فیلم ایشان را می‌توانید از پیوند زیر ببینید
۳- گفتگو باخانم فایزه کوهساریان: خانم کوهساریان جا گذاشتن کلید در داخل اتاق علی‌رغم تأکید مسیولین که باعث شد مدتی را پشت در اتاق سپری کنند و پرماجرا بودن اتاقشان در ابتدای ورود به محل اقامتشان را خاطره‌ای به‌یادماندنی از دوره مدرسه تابستانی خواندن مطرح کردند. وی از عدم حضور خود در دور قبل مدرسه تابستانی سخن گفتند و ارزیابی خود را ازلحاظ مطالب تلگرامی مفید اعلام داشتند و این‌گونه توضیح دادند که “اگر ازلحاظ مطالب تلگرامی باشد، مطالب آن خیلی مفید بود. من به‌شخصه خیلی اهل اینترنت نیستم ولی همان تعداد کمی را که استفاده کردم به نظرم خیلی خوب بود. چند مورد از توصیه‌ها را در کتابخانه خودمان اجرا کردم و نتیجه خیلی خوبی داشت. حالا که اینجا هستم از کلاس آقای منتظر قایم خیلی راضی بودم ایشان به مواردی اشاره می‌کردند که قابل‌اجراست. مواردی نبود که برگرفته از فرهنگ غرب باشد و مانتوانیم آنها را انجام دهیم. به نظر من مطالبشان خوب بود”. ایشان از چگونگی شکل‌گیری ایده فیلم برای ما صحبت کردند و بخش کودک را باعث شکل‌گیری ایده فیلم به ذهنشان دانستند و توضیح دادند که “ما بخش کودک داریم و بچه‌ها- از بچه‌های دوساله تا رده‌های بالاتر- با مادرانشان به آنجا مراجعه می‌کنند. به دلیل اینکه بخش کودک ما جذاب است، بچه‌ها فقط می‌نشینند و بازی می‌کنند و مادران هم می‌نشینند برای بچه‌ها داستان می‌خوانند”. ایشان افزودند: “تمام دغدغه نهاد رواج فرهنگ کتابخوانی در بین بچه‌ها و کودکان است. وقتی در فیلم نشان می‌دهم که فرزندی در کنار مادر خود در حال کتاب خواندن است تأثیر بیشتری می‌گذارد تا اینکه صرفاً به کتابخوانی اشاره‌کنم”. ایشان به اهمیت متن خوب و ترجمه‌ای خوب کتاب نیز اشاره کردند و اضافه کردند: “کتابی که مادر برای کودک خود می‌خواند بدون تصویر رنگی و خیلی ساده بود ولی از متن و ترجمه خوبی برخوردار بود و کودک از این خوشش آمده بود و باعث شده بود که آمدن به کتابخانه را ادامه دهد.
در ادامه نیز نظر خانم کوهساریان را درباره سوژه‌های تأثیرگذار در حوزه خواندن پرسیدیم و این‌گونه پاسخ دادند: “فکر می‌کنم بچه‌ها از همه مهم‌تر هستند اما زمان فیلم گرفتن نباید به آنها مستقیم راجع به فیلمبرداری چیزی گفته شود. باید به‌صورت خیلی ناخودآگاه اتفاق بیافتد به‌طور مثال می‌توان گفت که من برای کلاسم می‌خواهم از فن بیان شما اطلاع پیدا کنم یا می‌توان به‌صورت آزمون‌وخطا در کنار جمعی از بچه‌ها قرار گرفت. اگر جمعی از بچه‌ها را در اتاق بگذاریم و یک دوربین مخفی تعبیه کنیم، فکر می‌کنم می‌توانیم بهترین فیلم را بسازیم. آگاهی دادن به بچه‌ها ناخودآگاه به آنها استرس وارد می‌کند و باعث می‌شود که نتوانند خودشان را آن‌طور که باید نشان دهند”
سپس از خانم کوهساریان سوال کردیم برای ترویج خواندن (به‌طورکلی) چه‌کارهایی را می‌توانیم انجام دهیم؟ ایشان در پاسخ به این سوال تجربه شخصی خود درباره شاهنامه‌خوانی در کلاس را این‌گونه بازگو کردند: “برای من مهم است که تعداد افراد کلاسم چند نفر باشد. چند سالی است که کلاس شاهنامه‌خوانی را برگزار می‌کنم. در ابتدا با یک شاگرد آغاز کردم و حالا ۸ شاگرد شده‌اند. مهم نیست این هشت نفر در چه رده سنی‌ای هستند من به شیوه دانشگاهی با آنها کار می‌کنم یعنی کتاب شاهنامه اصلی را می‌آوریم و از بچه‌های ۴ و ۵ سال استفاده میکنیم. بقیه هم برای من توضیح می‌دهند و مشکلاتشان را برطرف میکنیم. به بچه‌های کوچک‌تر هم می‌گوییم که هر چه فهمیدند را تصویر بکشند. و برای آن نقاشی یک داستان بسازند و آنها برای من توضیح بدهند. بعد از گذشت دو ماه کودک این را حفظ کرده و آنها را بسیار زیبا بیان می‌کند، بدون اینکه بترسد. جالب‌تر اینکه حرکاتی را بکار می‌برد که شاید یک فرد بزرگسال نمی‌تواند آن حرکات را انجام بدهد؛ یعنی او راه می‌رود و حرکات را اجرا می‌کند”. خانم کوهساریان کارکردن با کودکان را بسیار بااهمیت دانسته و آثار این یادگیری را مهم ارزیابی کردند. دراین‌باره چنین بیان داشتند که “از نظر من اگر از کودکی با بچه‌ها کار شود هم برای فن بیانش خوب است و هم بچه‌ها آمادگی ذهنی پیدا می‌کند و دایره لغاتش آن‌قدر گسترده می‌شود که کودک را قادر می‌سازد متن‌های خیلی سخت را هم بخواند. از سویی دیگر به دلیل اینکه به زبان کودکانه حرف می‌زند بچه‌های دیگر هم تشویق می‌شوند”. وی در ادامه به همراهی مادران با فرزندان اشاره داشتند و اینکه به علت سن کم کودکان و طولانی بودن راه، مادران نیز مجبور به شرکت در این کلاس‌ها می‌شوند و به‌نوعی به کتابخوانی و شاهنامه‌خوانی تشویق می‌شوند. برای صحبت پایانی نیز ایشان از اهمیت فراگیری افراد سخن گفتند و اینکه ممکن است این یادگیری بعدها انقلابی پدید بیاورد و افزودند: “اگر ما بتوانیم به یک فرد حتی به یک فرد عامی که در حد سواد ابتدایی و حتی بی‌سواد است، کلمه‌ای یاد بدهیم، یک ملت را نجات داده‌ایم. ممکن است انسانی که من فکر می‌کنم آدم چندان مهمی نیست در آینده یکی از سران مهم مملکت من باشد و بتواند وطن من را نجات دهد.
فیلم ایشان را می‌توانید از پیوند زیر ببینید
۴- گفتگو باخانم زهرا کریم‌خانی: خانم کریم‌خانی پاسخ به این پرسش که برای ساختن یک فیلم تأثیرگذار باید سراغ چه سوژه‌های رفت؟ از سوژه خود به‌عنوان سوژه تأثیرگذار یادکردند و توضیح دادند: “من در فیلم خود از کودک استفاده کرده بودم. به نظر من بهترین راه پرداختن به کودکان و مخاطبانی که به کتابخانه نمی‌آیند هستند. ما عضوی در کتابخانه داشتیم که کودکی بسیار فعال بود و با توجه به سن کمی که داشت، تعداد زیادی کتاب‌خوانده بود او حدود ۶۰۰ کتاب‌خوانده بود و همه مشخصات کتاب‌ها را در یک دفتر نوشته بود و وقتی‌که موضوع مسابقه مطرح شد به نظرم آمد که فاطمه خانم ایده خوبی باشد از او خواستم اولین کتابی که خوانده را باهم از کتابخانه پیدا کنیم و ایشان این کتاب را در آن فیلم معرفی کردند. به دلیل اینکه کتاب درباره حضرت یوسف بود برای آن بنری طرحی کردم و چاپ کردیم و از آیه‌ای که در سریال حضرت یوسف آورده شده بود استفاده کرده و روی آن گذاشتم که در حین معرفی کتاب پخش می‌شد”. وی ترویج خواندن کودکان و خردسالان را بهترین گزینه برای شروع دانسته و برنامه‌ای که نهاد برگزار کرده (نشست کتابخوان) را بسیار تأثیرگذار دانسته و این‌گونه شرح دادند: “اولین کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که از کودکان و خردسالان شروع کنیم ما به این نتیجه رسیدیم که برنامه نهاد یعنی نشست کتابخوان، در ترویج خواندن اثر بسیار زیادی دارد”. در همین راستا ایشان از همکاران کتابدار در مدارس خواستند تا تلاش کنند و دست در دست هم با کمک خانواده‌ها خواندن را ترویج دهند. ایشان در پایان افزودند: “به نظر من در کشور ما به خواندن بها نمی‌دهند. البته به دلیل اینکه امسال سال خواندن است در تلویزیون برنامه‌هایی درباره خواندن که کتاب معرفی می‌کنند پخش می‌شود که بسیار عالی است؛ اما اگر کتابخانه‌ها با نهاد همکاری داشته باشند بهتر نتیجه می‌گیرند”. ایشان همچنین به نقش پررنگ صداوسیما اشاره کردند: “خواندن از جامعه شروع می‌شود اول از خانواده‌ها بعد مدارس و همین‌طور صداوسیما درواقع بیشترین کمک را برای ترویج خواندن صداوسیما می‌تواند انجام دهد”.
فیلم ایشان را می‌توانید از پیوند زیر ببینید
۵- گفتگو باخانم زهره آقایی: ازآنجاکه مدتی از مدرسه تابستان خواندن می‌گذرد خانم آقایی برای بیان خاطره نیاز به زمان داشتند و نتوانستند خاطره‌ای را برای ما بازگو کنند. ارزیابی ایشان از کلاس را جویا شدیم و ایشان این کلاس‌ها را بسیار عالی ارزیابی کردند و از مفید بودن کلاس‌ها برای ما این‌چنین گفتند: “خیلی عالی بود همه کلاس‌ها برای من مفید بودند. بخش کودک کاربردی بود و من توانستم همه توصیه‌ها را مانند کلاس نمایش خلاق، کلاس مربوط به شعرخوانی اجرا کنم. همچنین من در بخش کودک یک روز را اختصاص دادم به شعرخوانی بچه‌ها و از تمام شیوه‌هایی که در مدرسه تابستانی خواندن آموزش دیدم استفاده می‌کنم و تبلیغ در مدارس مختلف برای ترغیب بچه‌ها همه تأثیرگذار بود. درواقع کلاس‌های مدرسه تابستانی روی من تأثیر بسیاری گذاشته است”.
سپس از ایشان درباره چگونگی شکل‌گیری ایده فیلم سوال کردیم ایشان این‌گونه توضیح دادند: “قبل از فراخوان مسابقه، یکی از بچه‌های فعال کتابخانه که متن می‌نوشت و شعر می‌گفت و قلم توانایی داشت مدام در ذهن من بود. به ایشان گفتم یک کتاب به انتخاب خودشان به من معرفی کنند و من در قالب فیلم آنها معرفی کردم. سه بخش را باهم ترکیب کردم و در بخش کودک هم این فیلم را گرفتم در بخش کودک هم تأثیرگذار بود”. وی، استفاده از خلاقیت در انتخاب سوژه‌های تأثیرگذار و همچنین پرداختن به زمینه‌هایی که کمتر کارشده را بسیار مهم دانسته و درباره محدود کردن خود در کتابخانه این‌چنین گفتند: “نباید به فضای کتابخانه محدود شویم باید به خارج از فضای کتابخانه برویم و در فضاهای درون‌شهری و مکان‌های عمومی فیلم بگیریم. معمولاً فیلم‌هایی که ما می‌سازیم به فضای کتابخانه خودمان را محدود کردیم و باید فراتر از این باشد”. ایشان، نقش صداوسیما را برای ترویج خواندن پررنگ بیان کردند و در ادامه از برنامه‌هایی که برای ترویج خواندن در شبکه‌های تلویزیونی پخش می‌شود احساس خرسندی کردند و بانام بردن برخی از برنامه‌ها مانند کتاب‌باز، تأثیر آن را در جلب‌توجه مردم به سمت کتاب یادآور شدند. به‌عنوان صحبت پایانی نیز ایشان از بی‌انگیزگی همکاران کتابدار گله کردند و افزودند: “خیلی از همکاران ما متأسفانه بی‌انگیزه هستند، کلاس‌هایی که نهاد برگزار کرد برای همکارانی بود که انگیزه داشتند یعنی برگزیده بودند باید همکاران بی‌انگیزه در این کلاس‌ها شرکت داشته باشند و روی آنها بیشتر کار شود و اگر قرار شد کلاسی تشکیل شود همکاران بی‌انگیزه بیشتر شرکت نمایند”.
فیلم ایشان را می‌توانید از پیوند زیر ببینید