معرفی کتاب شغل های کتابداری و علم اطلاعات: مدیریت و ارتقای فعالیت های حرفه ای[1]

درباره نویسنده کتاب

جی. کیم دُریتی بنیان‏گذار و مدیر عامل یک مؤسسه مشاوره اطلاعاتی است. وی هم‏چنین سابقه تدریس و نگارش را در موضوعاتی چون کارآفرینی و شغل‏ های جایگزین برای دانشجویان و متخصصان علم اطلاعات ‏ و دانش شناسی دارد.

مقدمه

همان طور که می دانید در شرایط کنونی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشجویان و فارغ التحصیلان یافتن کار و دستیابی به استقلال مالی است. بیکاری یک از معضلاتی است که به لحاظ روانی، فشار و استرس بیش از حدی را برای دانشجویان و فارغ التحصیلان به همراه دارد. از این رو دانشجویان باید از همان دوران دانشجویی خود علایق و توانمندی‌هایشان را در زمینه ها و ابعاد مختلف رشته کتابداری بشناسند، آن ها را تقویت کرده و همواره در حال مهارت‌آموزی و یادگیری باشند تا در آینده راحت‌تر بتوانند به شغل موردنظر خود دست یابند. این کتاب می تواند ایده‌های بکری را برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار، کارآفرینی و شغل یابی به ذهن مخاطب متبادر کند. با مطالعه این کتاب و عمل کردن به توصیه های آن، مسیر موفقیت را برای خودتان هموارتر کنید.

معرفی کتاب

کتاب “شغل‌های کتابداری و علم اطلاعات: مدیریت و ارتقای فعالیت‌های حرفه‌ای” ترجمه دکتر عصمت مومنی(عضو هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی)، علیرضا عبودیت و فاطمه علیزاده در سال 1393 توسط نشر کتابدار منتشر شده است. این کتاب مشتمل بر یازده فصل و نمایه الفبایی است.

این کتاب در فصل اول به مشاغل سنتی، کتابخانه‌مدار و سازمان‌مدار، ضرورت کسب مهارت‌های کاری موردنیاز در رشته کتابداری، اهمیت نیروی انسانی؛ در فصل دوم به ارزش و ضرورت اخذ مدرک کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، ارزیابی برنامه‌های آموزشی رشته، اهمیت دوره‌های کارورزی و داشتن روابط سازمانی و ارتباط با انجمن‌های حرفه‌ای کتابداری، برگزاری برنامه‌های آموزشی مجازی، کلیت کتابداری و در فصل سوم به نحوه‌ی شغل‌یابی، تصمیم‌گیری درباره موقعیت‌های شغلی پیشرو با توجه به علایق فردی و مهارت‌های اجتماعی، ارزش شغلی، اهمیت یادگیری و داشتن نمانام حرفه ای و… اشاره گردیده است.

در فصل چهارم از چگونگی برقراری ارتباط صحیح با همکاران، نحوه ایفای نقش به بهترین وجه ممکن در کارهای تیمی، روزآمدی حرفه‌ای، اهمیت خود-رهبری؛ در فصل پنجم از اهمیت یادگیری در حرفه‌ی کتابداری، مهارت‌های حرفه‌ای، مهارت‌های کسب‌وکار و مهارت‌های نرم و در فصل ششم نیز از شبکه ها‌ی حرفه‌ای، نحوه ارتباط گیری در این شبکه‌ها و مزابای استفاده از آن‌ها سخن به میان آمده است.

فصل هفتم به ویژگی‌های نمانام حرفه‎ای و تأثیر آن در موقعیت حرفه‌ای؛ فصل هشتم به تعریف، دیدگاه ها و چالش‌های اصلی در مدیریت؛ فصل نهم به مفهوم رهبری، ارزیابی نسل جوان در حوزه‌ی رهبری؛ فصل دهم به انجام کارهای مستقل و کارآفرینی، روش‌ها‌ی رسیدن به آن و مفهوم کارآفرین اطلاعاتی پرداخته است.

و فصل آخر نیز مسائل مختلفی را از جمله یافتن فرصت های جدید شغلی، تغییر محل کار، بازنشستگی و کشف مسیر‌های نو بررسی نموده است.

در پایان هر فصل سیاهه‌ای از منابع چاپی آورده شده و یا به معرفی انجمن های فعال حوزه‌ی کتابداری درآمریکا و کانادا پرداخته است. جالب‌تر آنکه در لا به لای توضیحات کتاب، کتاب های متعددی برای مطالعه‌ی بیشتر خوانندگان در راستای موضوعات مورد بحث معرفی می‌گردند. البته تعداد کمی از این کتاب‌های معرفی شده به زبان فارسی ترجمه شده‌اند که در پانویس(پایان هر صفحه) اطلاعات کتابشناختی کتب معرفی شده آورده شده است.

در این کتاب علاوه بر معرفی مشاغل بکر و بسیار متنوع در حوزه‌ی کتابداری، از اهمیت خوداشتغالی و کارآفرینی سخن به میان آمده است.

خود اشتغالی یعنی ارائه‌ی محصول یا خدمات مرتبط با اطلاعات به مشتریان، چه به صورت پروژه محور، قرارداد دائمی، تعهد ساعتی، صدور مجوز محصول با هر تمهید مالی دیگر که برایتان منبع درآمدی محسوب می شود. (دُریتی، ص27)

در این کتاب بسیار تأکید شده است که برای برندسازی و ایجاد شبکه ای از ارتباطات حرفه‌ای در غنی‌سازی پروفایل لینکداین خود کوشا باشید و به دانشجویان توصیه شده است تا از دوره‌های کارورزیشان برای ایجاد و تقویت روابط حرفه‌ای خود نهایت استفاده را داشته باشند.

در فصل سوم کتاب اشاره می شود که تقریباً 15 درصد استخدام‌شدگان به کمک منابع عمومی نظیر آگهی‌های اینترنتی استخدام، وارد بازار کار می‌شوند اما بالغ بر 70 درصد افراد با معرفی اشخاصی دیگر در سازمان‌ها مشغول به کار هستند.(دُریتی، ص 87)

مطلب جالب دیگری که در متن کتاب توجهم را جلب کرد این بود که طبق آمار رسمی، اصلاً متخصص کتابداری و اطلاع رسانی درون‌گرا نداریم، باز این حال برای آموزش چگونگی ایجاد شبکه‌ی حرفه‌ای توسط افراد درونگرا کتاب های متعددی معرفی شده است.(دُریتی، ص 176).

در ادامه به دانشجویان توصیه شده است تا از تأثیر عضویت در انجمن‌های حرفه‌ای دانشجویی یا ملی در برقراری ارتباط با متخصصان رشته، آشنایی با اعضای سازمان‌ها و یا یافتن شغل مناسب غافل نشوند. در فصل های پایانی ویژگی های یک نمانام حرفه‌ای ذکر و دلایل اهمیت طراحی یک نمانام مناسب، انواع شیوه های مدیریتی و رهبری در کارهای گروهی و سازمان ها نیز شرح داده شده است.

این کتاب را برای مطالعه‌ی تمام دانشجویان ورودی جدید در مقطع کارشناسی و هم‌چنین فارغ التحصیلان رشته علم اطلاعات و دانش شناسی توصیه می‌کنم.

به گفته علیرضا عبودیت مخاطبان اصلی کتاب تمام افرادی هستند که به نوعی با مشاغل اطلاعاتی سر و کار دارند. منظور از مشاغل اطلاعاتی حرفه‌هایی هستند که به نحوی با تولید، سازماندهی، نگهداری، مدیریت و اشاعه اطلاعات در تعامل هستند. این طیف گسترده افرادی همچون کتابداران (مسئولان کتابخانه ها) – آرشیویست ها (مسئولان آرشیوهای مکتوب و دیداری و شنیداری) – موزه داران – مدیران مراکز اطلاع رسانی و طراحان سایت ها را در برمی گیرد]2[.

هم‌چنین به گزارش خبرگزاری لیزنا این کتاب برای تمامی حرفه‌مندان کتابخانه‌‏ای اعم از افرادی که به تازگی وارد این حرفه شده‌اند، متخصصان نیمه حرفه‏ ای که در ساختن یک مسیر شغلی بهتر گام برمی‏ دارند و هم‌چنین کتابداران و متخصصان علم اطلاعات که در جستجوی فرصت های شغلی بیشتر هستند؛ مناسب است.]3[.

منابع