چه کسی از مشتری پروپا قرص بدش می‌آید؟: کتابخانه‌مان را به یک برند تبدیل کنیم!

برند چیست و چه اهمیتی دارد؟

وقتی برای خرید یک خوراکی وارد فروشگاه می‌شوید و خود را مجبور به "انتخاب" چند گزینه محدود از قفسه‌ای می‌بیند که پر از محصولات شرکت‌های مختلف است چه می‌کنید؟ انتخاب وقتی برایتان دشوار می‌شود که همه پیشنهادهای ممکن از کیفیت، ویژگی، محتوا و احتمالاً قیمتی یکسان برخوردار باشند و شما زمان چندانی در اختیار نداشته باشید! به کدام محصول اعتماد می‌کنید؟ کدام گزینه بهتر است؟ و به کدام موارد وفادار می‌مانید و به اصطلاح مشتری پر و پا قرص آن می‌شوید؟

  چنین موقعیت‌هایی، تنها منحصر به فضای تجاری نیست بلکه مشتریان سازمان‌های خدماتی نیز در وضعیت مشابهی قرار دارند: بانک‌ها، بیمارستان‌ها، دفاتر حقوقی، شرکت‌های بیمه و البته مراکز اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌ها.

امروزه سازمان‌های تجاری و غیر تجاری در محیطی رقابتی قرار گرفته‌اند. در این محیط، مشتریان و کاربران همواره می‌توانند انتخاب خود را تغییر دهند و محصول یا خدمت موردنظرشان را از سازمانی دیگر انتخاب کنند. در این وضعیت، جستجوی برگ برنده و افزایش احتمال انتخاب از سوی مشتری، به یکی از دغدغه‌های اصلی‌ترین تیم مدیریتی تبدیل کرده و توجه به اهمیت برند و برندسازی را پیش کشیده است.

علم اطلاعات و سامانه های اطلاعاتی عصب پایه، رویکردی نو متناسب با پیشرفت بشر در پردازش اطلاعات 

علم اطلاعات، موضوعات و زمینه‌های پژوهشی فراوانی را دربردارد. یکی از این زمینه‌های تعامل انسان و اطلاعات است. تا کنون بیشتر پژوهش‌های رشته علم اطلاعات در حالت کلی و زیرمجموعه‌های موضوعی آن به بررسی اطلاعات به عنوان یک موجودیت بیرونی پرداخته‌اند. اما اگر دقیق‌تر به اطلاعات بنگریم، ملاحظه می‌کنیم که تمامی پردزاش‌های اطلاعاتی ما به عنوان بشر در ذهن و مغز ما صورت می‌گیرد. طبیعتا به دلیل توانایی بالای پردازش اطلاعات در ذهن به صورت خودآگاهانه و ناخودآگاهانه، طیفی از انواع روش‌ها برای بررسی آن ضروری است. تا امروز بیشتر پژوهش‌های رشته ما با تأکید بر روش‌های سنتی و خودآگاه کاربر بوده‌اند؛ بدین صورت که فرد در فضای پرسش و پاسخ و کاملا آگاهانه وضعیت خود را برای پژوهشگر بازگویی یا وانمود می‌کند.

 از اینرو داده‌های بدست آمده کامل نیست و امکان تظاهر کاربر در انجام فعالیت‌ها وجود دارد. جدای از این بحث، پیشرفت‌های فناورانه در بررسی رفتار و عملکردهای انسان به گونه‌ای شده است که می‌توان عملکردهای ذهنی و جسمانی کاربر را در حین تعامل با اطلاعات و رایانه دریافت کرد. بنابراین با توجه به موارد گفته شده تغییر اساسی در رویکردهای پژوهشگران و متخصصان علم اطلاعات صورت گرفته است. این تغییرات در زیرمجموعه‌های پژوهشی این حیطه نیز رخ داده است. برپایه چنین تغییراتی می‌توان رهیافت‌های نوین و ناشناخته‌ای درباره تعامل کاربران با اطلاعات که تا پیش از این از طریق پیمایش، مصاحبه و موارد مشابه قابل دریافت نبود را بررسی کرد.

در این نوشته، قصدمان بر این است که حوزه ای پژوهشی در حوزه سیستم های اطلاعاتی را معرفی کنیم. نام این عرصه، سیستم های اطلاعاتی عصب پایه (Neuro-Information-Systems (NeuroIS)) است. ابتدا در یک توصیف کلی باید اشاره کنیم که نظریه های علوم اعصاب عمده مبانی این حیطه را تشکیل می دهند. در ابتدا اطلاعاتی درباره رشته علوم اعصاب ارائه می شود و پس از آن بحث سیستم های اطلاعاتی عصب پایه طرح می شود.

معیارهای برندسازی شخصی معتبر و مؤثر برای کتابداران دانشگاهی در کتابخانه‌های دانشگاه سینز مالزی

نویسندگان: رسنانی احمد [۱] لیلی هاشم [۲]، نورآسیه هارون* [۳]

ترجمه: حمیده جعفری پاورسی**

چکیده

این مطالعهٔ آزمایشی، وضعیت کنونی و روابط درونی میان معیارهای برندسازی شخصی معتبر و مؤثر و استراتژی‌های برندسازی شخصی معتبر را با تکیه بر سال‌ها تجربه کاری ۴۵ کتابدار دانشگاهی در دانشگاه سینز مالزی بررسی می‌کند. این تحقیق بر شهرت دانشگاهی کتابداران دانشگاهی (الف)، مسئولیت‌ آن‌ها در برابر کاربران و خدمات کتابخانه (ب) و ارتباط آن‌ها با کاربران کتابخانه (ج) تمرکز می‌کند.

آیا کتابخانه‌ها روح خود را با شیطان معامله می‌کنند!

مدتی است به استفاده از دو واژه مشتری و کاربر می‌اندیشم و فرصت کافی نداشتم درباره این موضوع مطلب کوتاهی بنویسم. لابد می‌پرسید چه موضوعی؟ بالاخره ما به‌عنوان حرفه‌مندان و کتابداران، کسانی که از خدمات کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی ما استفاده می کنند را چه بنامیم؟ 

کاربر یا مشتری؟ یا اینکه اساساً فرقی هم می‌کند آن‌ها را با چه نامی صدا کنیم؟ اینکه آیا واقعاً با تغییر نام افرادی که از خدمات ما استفاده می‌کنند تفاوت خاصی هم در شیوه ارائه خدمات ایجاد می‌شود یا نه و یا این‌که در نگرش ما نسبت به آن‌ها تغییری جدی پیدا می‌شود، پرسشی است که به نظر می‌رسد پرداختن به آن حائز اهمیت است. به بیان دیگر، اینکه بگوییم ارباب رجوع، مراجعه‌کننده، عضو، کاربر، استفاده کننده، بهره‌گیر[1]، مشترک، مشتری و یا هر نام دیگر، آیا بارِ معنایی خاصی خواهد داشت که در نتیجه فلسفۀ ارائۀ خدمات ما به آن‌ها هم تفاوتی ایجاد می‌کند؟ در صورتی‌که به این پرسش، پاسخی منطقی و مستدل بدهیم تصور کنم به حل این قضیه کمک کرده‌ایم. به نظر می‌رسد، اینکه این قضیه در انواع کتابخانه‌ها از طیف عمومی تا دانشگاهی چه تفاوتی ایجاد می‌کند در مرحله بعدی قرار دارد.

 مخاطبان چه کتاب­هایی را می‌پسندند؟ بررسی شاخص­‎های کتاب‌های پرمراجعه در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی

چکیده

هدف: هدف اصلی انجام پژوهش، تدوین شاخص‌های کتاب‌های پرمراجعه از دیدگاه کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در سال 1393 می‌باشد. همچنین کمک به امر مجموعه‌سازی در کتابخانه‌ها با تأکید بر کتاب‌های پرخواننده از اهداف فرعی پژوهش است.

روش: این پژوهش از نوع کاربردی و به شیوه پیمایشی است. گردآوری اطلاعات از طریق گزارش‌های نرم‌افزار امانت کتابخانه مرکزی آستان قدس و با استفاده از تدوین پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. جامعه پژوهش تمامی کتابداران تالارهای گردش آقایان و بانوان و جوانان پسر و دختر کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی (34 نفر) می‌باشند که از روش سرشماری استفاده شد و پرسشنامه در اختیار آنان قرار گرفت. درنهایت برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار آماری SPSS استفاده شد و با استفاده از روش‌های آمار توصیفی، آزمون‌های آماری کای دو، استودنت یک نمونه‌ای و یا ویلکاکسون، آزمون فریدمن اهداف بررسی گردید.

یافته‌ها: میانگین کتاب‌های به امانت رفته در سیستم امانت نشان داد، بیشترین آمار امانت و تمدید 10 کتاب برگزیده در اختیار تالار گردش کتاب بانوان و تالار جوانان دختر می‌باشد و عملکرد امانت کتاب در تالارهای بانوان به‌مراتب بهتر از آقایان بوده است. همچنین تفاوت معناداری بین رتبه‌بندی کتاب‌های پرمراجعه (گرفته‌شده از سیستم) با نظر کتابداران وجود داشت و کتاب دوم (لعياي عشق) با 7.64 درصد، کتاب نهم (تكرار سرنوشت) با 6.86 درصد و کتاب چهارم (آسموني) با 6.66 درصد به ترتیب در رتبه اول تا سوم برترین کتاب‌ها ازنظر کتابداران قرار داشت. یافته‌های پژوهش نشان داد، شاخص جریان‌های سیاسی، رویدادهای جاری و شاخص برگزاری مسابقه از سوی نهادها و سازمان‌ها بالاترین رتبه را در جدول به خود اختصاص دادند. آزمون فرضیه اول نشان داد بین شاخص‌های تعیین‌شده کتاب‌های پرمراجعه ازلحاظ اهمیت اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. با آزمون فرضیه دوم نیز مشخص شد، شاخص شهرت نویسنده و ناشر، بالاترین رتبه را نسبت به سایر شاخص‌ها دارا نیستند.

نتایج: به‌طورکلی، تفاوت معنی‌داری بین شاخص‌های کتاب‌های پرمراجعه از دیدگاه کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی با اعضای آن وجود دارد. زیرا کتابداران برخلاف اعضای کتابخانه، شاخص جریان‌های سیاسی، رویدادهای جاری و شاخص برگزاری مسابقه از سوی نهادها و سازمان‌ها را مهم‌ترین شاخص می‌دانند. لذا توجه به نظرات کتابداران ضروری به نظر می‌رسد و تدوین شاخص‌ برای سایر کتابخانه‌ها پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه: کتاب‌های پرمراجعه، کتابخانه‌ها، شاخص‌ها، کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی

هنر آهسته‌خوانی [1]

نویسنده: پاتریک کینگزلی [2] 

مترجم: ملیحه فخار‌طبسی

اگر در حال خواندنِ نسخه چاپیِ این مقاله هستید، امید است فقط نیمی ازآنچه را نوشته‌ام دریابید. اما اگر نوشته‌ام را برخط می‌خوانید، ممکن است حتی یک‌پنجم آن را هم به پایان نبرید. از پروژه‌های پژوهشیِ دوگانه‌ای که اخیراً انجام‌شده ـ به ترتیب، یکی پروژه بررسی ردیابی چشم، انجام‌شده در مؤسسه پوینتر[3] و دیگری تحلیل‌های انجام‌شده توسط جوکوب نیلسن[4] ـ دست‌کم دو دیدگاه به این نکته اشاره دارد که بسیاری از ما دیگر برای خواندن مقاله‌ها به‌طور کامل، از آغاز تا بخش نتیجه‌گیری، متمرکز نمی‌شویم. مشکل به همین‌جا ختم نمی‌شود: دانشمندان گزارش می‌دهند ما خوانندگان کم‌دقت‌تری نیز شده‌ایم.

خواندن به قصد لذت و توانمندسازی

در یک گزارش جدید در متن پژوهشی ارزنده، مزیت‌های خواندن به‌قصد لذت نشان داده‌شده است.

 شواهدی ارزنده

با جستجویی سریع در اینترنت و استفاده از اصطلاح «خواندن به‌قصد لذت»، 39 میلیون صفحه اینترنتی پربازدید برای شما نمایش داده خواهد شد که دارای طیف عظیمی از «شواهد» و گزارش‌ها می‌باشند. بااین‌حال بسیاری از آن‌ها تا حد زیادی داستان گونه‌اند و اغلب در بررسی دقیق‌تر فاقد شواهد ارزنده هستند. کسانی که سال‌های متمادی در زمینه‌های توسعه مطالعه و سواد کارکرده‌اند، می‌دانند که خواندن به‌قصد لذت در وهله اول به بیان منفعت‌های فردی می‌پردازد که از خواندن کتاب لذت می‌برد. بااین‌حال، در یک جامعه به‌شدت داده محور، برای اثبات آنچه می‌دانیم به شواهدی قوی نیاز داریم.

خواندن در محيط الكترونيكي و مجازي

 در محيط رو به ديجيتالي شدن، خوانندگان (به‌ویژه خوانندگان جوان) به‌تدریج، رفتار مطالعه از 

روي صفحه نمايشگر و استفادۀ فزاينده از انواع راهبردها (مثل مرور و تشخيص کلیدواژه‌ای) را براي غلبه بر محيط اطلاعاتي در خود ايجاد می‌کنند.

با توسعۀ کتاب‌های الكترونيك و ابزارهاي مطالعه آن، سليقه رسانه‌ای مصرف‌کنندگان كتاب نيز تغيير خواهد كرد. در آينده، مصرف كتاب الكترونيك بيش از بيش افزايش خواهد يافت. اما اينكه چه نوع كتابي و با چه موضوعي قابليت تبدیل‌شدن به قالب الكترونيكي را دارد و به چه شكلي بايد ارائه شود، مسئله مهمي است كه بايد قبل از هر اقدامي مطالعات لازم درباره آن انجام شود.

راه‌اندازی باشگاه کتاب در ده گام

شاید شما هم گروه‌هایی را دیده باشید که اعضای آن به‌صورت مجازی یا غیرمجازی جلسه‌های منظمی را تشکیل می‌دهند، پیرامون کتاب‌هایی که خوانده‌‌اند بحث و تبادل‌نظر می‌کنند و تجربه‌ خود از خواندن کتاب‌های مختلف را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. باشگاه کتاب، باشگاه کتاب‌خوانی، حلقه مطالعاتی، گروه کتاب‌خوان و ... نام‌های رایجی است که برای این فعالیت‌ها انتخاب می‌شود. هدف از نگارش این راهنمای کوتاه، کمک به رواج خواندن از طریق فعالیت‌های جامعه‌محور و مبتنی بر نیاز گروه‌های مختلف اجتماع است. باشگاه کتاب نمونه مناسبی از این فعالیت‌ها است که در جامعه ما چندان مرسوم نشده است. فارغ از نام، فلسفه وجودی این فعالیت، ترویج کتاب‌خوانی، ایجاد عادت به خواندن است و انتظار می‌رود برونداد آن به‌واسطه تعامل اعضاء با یکدیگر و انتقال برداشت‌ها و دیدگاه‌ها، هم‌افزایی ارزش دریافت شده از کتاب‌های خوانده‌شده باشد.

بمب اطلاعات و لذت خواندن

در عصر حاضر، حجم زیادی از اطلاعات در دسترس عموم مردم قرار دارد. فن‌آوری اطلاعات به‌ویژه اینترنت یکی از عوامل مهم و مؤثر در افزایش کمّی اطلاعات قابل‌دسترس است. ازاین‌رو این انتظار وجود دارد که مردم به دلیل فراهم شدن قابلیت دسترسی به حجم انبوهی از اطلاعات، از سطح آگاهی و قابلیت‌های فهم بیشتری نسبت به پیشینیان خود برخوردار باشند. این انتظار البته انتظاری معقول و تا حدود زیادی نیز محقق شده است. با این ‌حال، چنانچه وضعیت موجود را به ‌خوبی رصد کنیم با چالش‌های دیگری نیز مواجه می‌شویم که انسان امروزی را از تعمّق و درک درست و همچنین لذت‌ خواندن باز می‌دارد.

برای توصیف وضعیت فعلی تولید اطلاعات در متون، از تعابیر مختلفی استفاده ‌شده است. یکی از این عبارت‌ها که ممکن است برای بسیاری آشنا جلوه کند، تعبیر «انفجار اطلاعات» است. انفجار اطلاعات تعبیری نازیبا برای توصیف وضعیتی است که فن‌آوری اطلاعات برای ما به ارمغان آورده است. البته باید این نکته را متذکر شد که اگرچه فن‌آوری‌های‌ نوظهور، دریچه جدید و اسرارآمیزی را در برابر انسان گشوده است، اما هر پدیده‌ای در کنار مزایا و منافعش می‌تواند نقش تخریب‌گر و ویرانگری را نیز ایفاء کند. این همان نقشی است که برخی از نویسندگان همچون پل ویریلیو[1] بدان پرداخته‌اند. این نویسنده برای نخستین بار مفهومی را با عنوان «بمب اطلاعات» مطرح کرد. همۀ ما هنگامی‌که نام بمب را می‌شنویم، اغلب به یاد جنگ، کشتار، تخریب، ویرانی و یا حتی بمب اتم و بمب هیدروژنی و موارد مشابه می‌افتیم. اما بمب اطلاعات مفهوم جدیدی است که تاکنون به گوش ما نخورده بود. از دیدگاه ویریلیو، فن‌آوری اطلاعات در عصر حاضر ساحت علم را به اشغال خود درآورده و علم تولیدی امروزی علمی فن‌بنیاد و فزونی‌خواه است. در این دیدگاه، اینترنت جهان را به یک منطقه بدون مرز تبدیل کرده است که تحت تأثیر فن‌آوری‌های شبکه محور قرار دارد. این فن‌آوری‌ها چنان زمینه تولید و اشاعه اطلاعات را تسهیل کرده‌ که گاه حالت تخریبی و بمب‌گونه می‌تواند به خود بگیرد. اما این تخریب‌ها در چه سطح و گستره‌ای می‌تواند رخ بدهد موضوع این نوشته نیست اما آنچه می‌تواند قابل تآمل باشد وسعت تخریبی است که می‌تواند برای حس‌لذت‌طلبی ناشی از دریافت و درک اطلاعات دلخواه برای انسان پدید آورد